Om bedreigde soorten te bezitten, moet u bepaalde procedures volgen, afhankelijk van de betrokken dieren, planten en zelfs producten of voorwerpen.

Zo wordt er een onderscheid gemaakt tussen:

Dieren bezitten

In de jaren 90 zagen we een nieuw fenomeen opduiken dat al snel populair werd: het bezit van “originele” dieren, zoals schorpioenen, vogelspinnen, slangen, kameleons, exotische schildpadden, kikkers, kaketoes, uilen etc. Steeds meer mensen halen deze speciale huisdieren in huis.

Enkele van deze soorten zijn met uitsterven bedreigd en worden beschermd door CITES.

Naast CITES worden er ook andere wettelijke verplichtingen opgelegd, met name op gewestelijk niveau.

Bijvoorbeeld: eigenaars van dieren moeten een milieuvergunning aanvragen (van klasse 1, 2 of 3 afhankelijk van de soort en het aantal specimens) bij de gemeente.

Voor meer informatie kunt u terecht bij het Waals Gewest, het Vlaams Gewest of het Brussels Gewest.

Hebt u dit type van specimen in huis?

Ga dan eerst na welke beschermingsstatus dit specimen geniet door te achterhalen in welke Bijlage het is opgenomen.

Als het gaat om een soort uit Bijlage A moet u beschikken over een origineel CITES-certificaat voor uw dier (dit is een certificaat voor intracommunautaire handel, een geel A4-document) om dit wettelijk te kunnen bezitten. Als het gaat om een zoogdier moet u weten dat niet alle soorten in België gehouden mogen worden. Om te weten welke soorten vrij gehouden mogen worden in België, kunt u contact opnemen met de Gewesten.

Wilt u dit type van gezelschapsdier kopen om thuis te houden?  -

Ga dan eerst na welke beschermingsstatus uw gezelschapsdier geniet door te achterhalen in welke Bijlage dit is opgenomen.

• Het dier is opgenomen in Bijlage A:
U moet ervoor zorgen dat het dier geïdentificeerd is (met een gesloten pootring als het gaat om een vogel, met een elektronische microchip als het gaat om een ander dier) en vergezeld is van een geldig origineel certificaat (een geel A4-document). Voor meer informatie en indien u twijfelt over de geldigheid van het document, kunt u contact opnemen met de dienst CITES).

Ter herinnering, de handel in soorten afkomstig uit het wild is algemeen verboden.

• Het dier is opgenomen in Bijlage B:
U moet van de verkoper eisen dat hij u een aankoopbewijs geeft (bijvoorbeeld: kassaticket waarmee de link kan worden gelegd met het dier, factuur, etc.), een verklaring van overdracht (zie voorbeeld) of elk ander aanvaardbaar document (garantiebewijs, etc.).

Naast deze wettelijke verplichtingen mag u niet vergeten dat bepaalde reptielen, spinnen en schorpioenen giftig zijn en dus een gevaar vormen voor onervaren eigenaars en hun omgeving.
Naast de wettelijke verplichtingen moet u zich best goed informeren alvorens u een nieuw huisdier aanschaft, zodat u goed weet welke eisen dit dier stelt qua huisvesting en voeding, zodat u uw huisdier op een diervriendelijk manier kan houden. Sommige dieren worden immers zeer oud (bv. papegaaien) of hebben zeer specifieke eisen qua huisvesting (warmte, licht/donker, vochtigheid, …) of voeding.

Planten bezitten

Afbeelding:  Phalaenopsis orchidee   - Annexe BII

Om planten te bezitten, zoals kaktussen of orchideeën, die kunstmatig gekweekt werden als sierplanten hebt u geen CITES-documenten nodig, ongeacht de Bijlage waarin deze planten zijn opgenomen.

• Voor specimens uit Bijlage A of B die u zelf invoert, moet u de CITES-uitvoervergunning van het land van herkomst en de Belgische invoervergunning voorleggen.

Delen of producten van CITES-soorten bezitten

Indien u, puur privé en legaal verworven, delen of producten van CITES-dieren (of planten) in huis hebt, zoals bv. een schedel van een luipaard of een ivoren slagtand die door uw grootouders werd meegebracht uit één van onze oud-kolonies in de jaren ’60, ’70, heeft u geen documenten nodig.

Deze uitzondering geldt niet voor voorwerpen die verhandeld worden. Als u voorwerpen wilt aankopen op basis van een CITES-plichtige soort (bijvoorbeeld een lamp waarin schildpadschild verwerkt zit, een bewerkte walvistand, …), moet de verkoper u een geldig CITES-certificaat overhandigen ofwel een expertenverklaring indien het gaat om een oud en bewerkt specimen (oud = verworven en bewerkt voor 1947).

Opgelet: voor ivoor en voorwerpen uit ivoor gelden er echter aparte regels voor de handel: sinds 19/01/2022 mogen enkel nog bewerkte voorwerpen die ivoor bevatten van voor 1947 verhandeld worden mits er hiervoor een certificaat werd afgeleverd. Voor meer informatie: lees het nieuws hierover dat werd gepubliceerd op 14/01/2022.

Als u deze delen of producten echter wenst te verkopen of een handelsactiviteit wilt verrichten, moet u:
• certificaten voor intracommunautaire handel aanvragen via de CITES-databank indien uw activiteiten plaatsvinden binnen de Europese Gemeenschap
• uitvoer- of wederuitvoervergunningen aanvragen via de CITES-databank indien uw activiteiten plaatsvinden buiten de Europese Gemeenschap