REACH is de Europese verordening inzake chemische stoffen. De Engelse afkorting REACH staat voor Registratie, Evaluatie en Autorisatie van CHemische stoffen (REACH). REACH moet onze kennis over de inherente risico’s van chemische stoffen aanscherpen zodat we ze in alle veiligheid kunnen gebruiken.

Bescherming van de gezondheid en het milieu

REACH beoogt:
- een betere bescherming van de gezondheid en het milieu tegen de risico’s van chemische stoffen;
- een versterking van het concurrentievermogen van de Europese chemische sector, een heel belangrijke sector in de Europese economie;
- de bevordering van alternatieve methoden;
- het vrije verkeer van stoffen op de interne markt van de Europese Unie.

Meer verantwoordelijkheid voor de industrie

De grote innovatie van REACH is dat de chemische sector de grootste verantwoordelijkheid draagt voor het beheer van de risico’s van de chemische stoffen en voor het verstrekken van geschikte veiligheidsinformatie aan de gebruikers.

Concreet verplicht de REACH-verordening (artikel 33, lid 2) bedrijven om burgers die daarom vragen binnen 45 dagen na hun verzoek mee te delen of het artikel dat het bedrijf op de markt brengt een zeer zorgwekkende stof (SVHC's) bevat. Het Europese project Life AskREACH is bedoeld om de uitwisseling van informatie tussen bedrijven en burgers of consumenten te vergemakkelijken. Het bevat met name een databank waar bedrijven hun artikelen die één of meer SVHC's bevatten, kunnen invoeren. Het is gekoppeld aan een smartphone-applicatie (Scan4Chem) waarmee burgers consumptieartikelen in de winkel kunnen scannen om te controleren of deze SVHC bevatten, of een verzoek naar de leverancier kunnen sturen.  

De verordening geeft de Europese Unie tegelijkertijd de mogelijkheid om bijkomende maatregelen te treffen voor bijzonder gevaarlijke stoffen.

REACH bracht ook het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) tot stand, dat in het hele proces een centrale coördinerende en uitvoerende rol speelt.

Alle fabrikanten en invoerders van chemische stoffen zijn verplicht om de risico’s verbonden aan de stoffen die zij produceren en op de markt brengen te bepalen en te beheren. Voor stoffen die worden vervaardigd en ingevoerd in hoeveelheden van een ton of meer per jaar en per onderneming moeten de fabrikanten en invoerders bewijzen dat ze alle bepalingen naleefden aan de hand van een registratiedossier dat ze aan het ECHA voorleggen.

Vier fases

REACH voorziet:

• de registratie van de stoffen die in hoeveelheden van minstens 1 ton per jaar worden vervaardigd of ingevoerd, door elke fabrikant of invoerder, bij het ECHA;
• de evaluatie door de bevoegde instanties van bepaalde stoffen die worden geselecteerd op basis van de tonnage en andere criteria;
• de autorisatieprocedure voor de meest zorgwekkende stoffen;
• de beperkingsprocedure voor bepaalde gevaarlijke stoffen (zoals asbest en kwik) en preparaten en bepaalde gevaarlijke voorwerpen.

Op deze website vindt u een gedetailleerd overzicht van de verschillende REACH-procedures en deadlines.

REACH in België: een gecoördineerde aanpak

De uitvoering van REACH is deels een federale, deels een gewestelijke bevoegdheid en deels een bevoegdheid van de gemeenschappen. De complexiteit van de toepassing en handhaving van REACH vereist een gecoördineerde aanpak. Daarom is er een samenwerkingsakkoord afgesloten tussen de bevoegde federale en gewestelijke overheden.

Op de overkoepelende website Reach in belgium.be vindt u informatie over dit akkoord en over de rol van de verschillende overheden.

In het belang van defensie kan er een vrijstelling van de REACH, CLP of Biociden Verordening toegekend worden voor stoffen, mengsels, voorwerpen of behandelde voorwerpen die worden ingevoerd, geproduceerd, gefabriceerd of gebruikt voor militair materiaal (koninklijk besluit van 9 maart 2014).

Contactgegevens vindt u terug in de rubriek ‘wie doe wat’.