Tegenwoordig zijn steeds meer producten gedeeltelijk of volledig gemaakt uit “biomaterialen”. Er zijn echter geen duidelijke internationale afspraken over de definitie van een “biomateriaal”. Daarom heeft België enkele basisregels opgesteld voor materialen die biologisch afbreekbaar, composteerbaar of thuis composteerbaar zijn.
Biomaterialen?
Er bestaat heel wat onduidelijkheid over het begrip “biomaterialen”. Voor de meeste consumenten betekent dit simpelweg “een materiaal dat goed is voor het milieu”. Maar wat is dat nu juist?
Ruwweg bestaan er twee soorten biomaterialen: materialen die geproduceerd worden uit hernieuwbare grondstoffen en materialen die biologisch afbreekbaar zijn. Sommige materialen combineren beide eigenschappen, andere niet. Geen van beide visies is het “meest milieuvriendelijk”: elk product moet gezien worden in zijn volledige levenscyclus.
Koninklijk besluit “Biomaterialen”
Aangezien er zo veel verwarring bestaat over deze begrippen en er ook vaak valse claims (“greenwashing”) opduiken, werd het koninklijk besluit van 9 september 2008 houdende vaststelling van productnormen voor composteerbare en biologisch afbreekbare materialen, gekend als het KB Biomaterialen opgesteld. Hierin worden specificaties opgelegd aan producten die claimen biologisch afbreekbaar, composteerbaar of thuis composteerbaar te zijn. Ook claims die deze eigenschappen doen uitschijnen, vallen onder de regelgeving.
Belangrijk om op te merken is dat een product geen biologische afbreekbaarheid of composteerbaarheid mag claimen, tenzij het hele product biologisch afbreekbaar of composteerbaar is. Als een product dus niet volledig uit biologisch afbreekbare of composteerbare materialen bestaat, mag er geen vermelding worden gemaakt van deze eigenschappen.
De specificaties voor biologische afbreekbaarheid, composteerbaarheid en thuis composteerbaarheid zijn gebaseerd op de norm EN 13432. De technische vereisten vindt u in de bijlagen bij het KB Biomaterialen.
Biologisch afbreekbare verpakkingen
Er duiken alsmaar meer biologisch afbreekbare verpakkingen op. Deze claim wordt door veel consumenten echter geïnterpreteerd als een vrijgeleide om de verpakking na gebruik als zwerfvuil weg te gooien. Deze “verdwijnt immers vanzelf” in de natuur. Sommige van deze verpakkingen kunnen er echter lang over doen om volledig te verdwijnen en in tussentijd blijft de vervuiling natuurlijk zichtbaar. Zo kunnen goedbedoelde inspanningen uiteindelijk meer negatieve effecten veroorzaken dan positieve.
Daarom werd in het KB Biomaterialen een verbod opgenomen op de claim “biologisch afbreekbaar” voor verpakkingen. De claims “composteerbaar” en “thuis composteerbaar” zijn wel toegelaten.