Contaminanten of verontreinigingen zijn stoffen die onbedoeld in onze voeding en drank aanwezig zijn of terechtkomen. Afhankelijk van de toxiciteit van de stof en de mate van blootstelling kunnen ze schadelijk voor onze gezondheid zijn.
Maximumgehaltes moeten voorkomen dat de blootstelling van de consument te hoog is. Bij de bepaling van maximumgehaltes wordt rekening gehouden met wat haalbaar is voor de landbouw en voedingsindustrie, maar zodanig dat goede praktijken worden gestimuleerd.
Levensmiddelen met contaminantengehaltes die schadelijk zijn voor de consument mogen niet worden verkocht, ook al is er voor bepaalde contaminanten (nog) geen maximumgehalte in de wetgeving opgenomen. Deze basisprincipes staan in verordening (EEG) Nr. 315/93 tot vaststelling van communautaire procedures inzake verontreinigingen in levensmiddelen.
Europese maximumgehaltes voor contaminanten in levensmiddelen
België heeft amper nog nationale normen voor contaminanten in levensmiddelen. De meeste contaminanten worden namelijk Europees gereglementeerd. De Europese maximumgehaltes voor contaminanten zijn vastgelegd in verordening (EG) Nr. 1881/2006 tot vaststelling van de maximumgehalten aan bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen (geconsolideerde versie). Residu’s van diergeneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen, contaminanten in water en de meeste migratieresidu’s zijn elders geregeld.
In de regel zijn er voor de basisingrediënten van levensmiddelen maximumgehaltes voor contaminanten vastgelegd. Voor verwerkte en samengestelde producten moet er een omrekening worden gemaakt, die de concentratie- en verdunningseffecten en de relatieve hoeveelheden van de verschillende ingrediënten in acht neemt.
Babyvoeding is één van de uitzonderingen op deze regel. Voor babyvoeding en bepaalde verwerkte voedingsmiddelen zijn maximumgehaltes vastgelegd voor de samengestelde eindproducten. Om dit strikt maximumgehalte te halen, kan het zijn dat de fabrikant aan de leveranciers van zijn basisproducten strengere eisen moet stellen dan de wettelijke maximumgehaltes.
De maximumgehaltes gelden voor het eetbare deel, bv. schorseneren zonder schil.
Interessante websites
Europese Commissie - Food Contaminants, in het Engels, DG Santé
Europese Autoriteit voor de Veiligheid van de Voedselketen (WEB, in het Engels, EFSA)
EUR-Lex (EUR-Lex, met de laatste geconsolideerde versie van Europese verordening 1881/2006)
Codex Alimentarius (in het Engels, Codex Alimentarius)