De Hoge Gezondheidsraad heeft aanbevelingen uitgevaardigd rond het gebruik van neonicotinoïden.

Wat zijn neonicotinoïden?

Neonicotinoïden zijn een groep insecticiden met breed spectrum, die veel in de landbouw worden gebruikt. Ze worden genoemd als mogelijke oorzaak voor de terugloop van bijenbestanden.

 

Beschikbare studies

In 2014 publiceerde een internationale werkgroep van deskundigen het “Worldwide Integrated Assessment”-rapport (WIA), een overzicht van meer dan 1000 wetenschappelijke publicaties over de effecten van neonicotinoïden op de biodiversiteit en op ecosystemen. Hoewel de manier waarop het WIA-rapport tot stand kwam enkele vragen oproept, zijn de besluiten inmiddels door minstens twee andere publicaties in 2015 bevestigd, met name die van het European Academies Science Advisory Council (EASAC) alsook Godfray et al.

 

Mogelijke impact op het ecosysteem

De conclusie van de studies was dat neonicotinoïden en de stof fipronil aanzienlijk van invloed zijn op bijen en andere organismen die voor de bestuiving zorgen, maar ook op niet-doelorganismen als gewervelden.

 

Mogelijke impact op de mens

Het is aangetoond dat de stoffen bij de mens toxisch zijn voor het zenuwstelsel, het erfelijk materiaal aantasten en de hormonen-huishouding verstoren. Thiacloprid, één van de geviseerde stoffen, veroorzaakt kanker. Vooral foetussen en embryo’s zijn vatbaar voor het aanleggen van deze effecten die gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid tijdens het hele leven, voornamelijk omdat het zenuwstelsel zich het meest ontwikkelt voor de geboorte en tijdens de eerste jaren.

 

Geïntegreerd Europees gewasbeschermingsbeleid

De Raad drukt de hoop uit met dit advies een bijdrage te leveren tot de heroriëntering van een pesticidenbeleid tot een beleid dat meer integraal dan nu rekening houdt met feiten en bezorgdheden over de gezondheid van mens en milieu. De Raad pleit om niet langer alleen de effecten op de agricultuur van product per product te evalueren, waarbij negatieve chemische bestrijdingsmiddelen worden vervangen door andere chemische bestrijdingsmiddelen. Voorrang moet worden gegeven aan een op EU-niveau vastgesteld geïntegreerd gewasbeschermingsbeleid, waarin het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen een laatste optie is.

Het volledige advies nr. 9241 is te vinden op de website van de Hoge Gezondheidsraad: http://www.health.belgium.be/nl/advies-9241-neonicotinoiden