Bescherm je mee de zee? De zee begint bij jezelf!
Plastic zakjes, flessen, sigarettenpeuken … het probleem van afval in zee is gekend. Vandaag duiken ook mondmaskers op, niet alleen als zwerfvuil op straat, maar ook in zee. Via de wind, beekjes en rivieren komen ze daar terecht. Ontdek hier heel wat tips om te vermijden dat al dit afval in zee terechtkomt.
- Afval in zee: een groot probleem
- Tips om de zee te beschermen
- Beschikbaar communicatiemateriaal
- Meer weten?
Afval in zee: een groot probleem
We hebben allemaal een band met de zee. Ze regelt ons klimaat door CO2 op te nemen en voorziet ons van zuurstof, vis, schaal- en schelpdieren, zout, zand, windenergie en nog zo veel meer. Daarnaast vormt ze een ware bron van rust en ontspanning. De Noordzee herbergt ook verrassend veel leven: meer dan 2.000 dieren en planten, van de zeeanemoon, het zeepaardje en de garnaal tot de zeehond, de bruinvis en vele soorten algen.
Jammer genoeg belandt er elk jaar wereldwijd gemiddeld 11 miljoen ton plastic afval in zee, dit is elke minuut een volle vrachtwagen afval. Dit afval is afkomstig van activiteiten zowel op zee als op land. Zwerfvuil van op land kan via riolen, waterlopen, waterzuiveringsinstallaties, of gewoon door de wind in zee terechtkomen. Zelfs mondmaskers en wegwerphandschoenen belanden vandaag vaak in de zee. Plastics blijven tot 450 jaar aanwezig, en de kleine fragmenten (microplastics) verdwijnen zelfs nooit helemaal. Dit heeft heel wat negatieve gevolgen voor zeedieren die dit afval als voedsel aanzien of erin verstrikt geraken.
De Noordzee en haar bewoners verdienen dus onze bescherming! En dat kan van overal: de zee begint bij jezelf, thuis in je keuken en badkamer, in elk rioolputje …
(Top^)
Tips om de zee te beschermen
Minder afval
- Vermijd wegwerpplastic, hergebruik en recycleer verpakkingen. Plastic zakjes, verpakkingen, rietjes enz. worden maar één keer gebruikt maar blijven wel enorm lang achter in het milieu.
- Winkel met een herbruikbare boodschappentas: leg er altijd eentje in je auto of fietstas.
- Ga voor kraantjeswater. Zo spaar je heel wat plastic flessen uit en het is beter voor je portemonnee!
- Neem altijd je drinkfles, herbruikbare koffiebeker, brooddoos of stoffen lunchzakje mee.
- Geef de voorkeur aan onverpakt voedsel, koop je groenten en fruit los of neem een herbruikbaar groenten- en fruitzakje mee.
- Neem je eigen herbruikbare (stoffen) broodzak mee naar de bakker. In sommige winkels kan je ook je eigen potjes meenemen. Er bestaan ook verpakkingsvrije winkels.
- Ruil je douchegel in voor een stuk zeep, probeer eens shampoo in blok en poets met natriumcarbonaat of azijn. Zo vermijd je heel wat verpakkingsafval.
- Gebruik wasbare wattenschijfjes om je te ontschminken, wasbare inlegkruisjes …
(Top^)
Bij je thuis
- Zorg voor minder watervervuiling door ecologische schoonmaak-, (vaat)was- en verzorgingsproducten en verven (bv. met het EU Ecolabel) te gebruiken. Gebruik ontsmettings- en bestrijdingsmiddelen en andere chemische producten zoals bleekwater, ontkalkers en ontstoppers alleen indien nodig, veilig en op de juiste manier.
- Sta stil bij hoe vaak je je kledij wast. Veel kledij bestaat uit synthetische vezels. Hierdoor komen bij elke wasbeurt microplastics vrij, die ook in de voedselketen terechtkomen
- Kies tandpasta, scrubs, cosmetica en andere verzorgingsproducten zonder microplastics; piepkleine deeltjes plastic die uiteindelijk ook in zee terechtkomen. Je vindt een lijst op www.beatthemicrobead.org
- Gooi nooit vochtige doekjes, wattenstaafjes, maandverband enz. in de wc.
- Giet geen frituurolie, verfrestjes of white spirit in de wc of de gootsteen, maar breng ze naar het containerpark bij het Klein Gevaarlijk Afval.
- Duurzame cadeaus? Ga voor houten of tweedehands speelgoed, een zelfgemaakt cadeau of geef eens een activiteit of ervaring cadeau. En hergebruik cadeaupapier!
- Geef bij je aankopen de voorkeur aan natuurlijke materialen boven plastics, als je de keuze hebt. Ga bijvoorbeeld voor een bamboe tanden- of haarborstel.
- Vermijd bedreigde soorten en probeer eens een minder bekende vis (raadpleeg de viswijzer op nl.fishguide.be of de vis- en zeevruchtengids op www.zeevruchtengids.org).
- Beperk je eigen CO2-uitstoot en help zo mee de verzuring van de oceaan tegen te gaan: eet minder vlees en ga voor seizoensgroenten en -fruit van eigen bodem. Neem wat vaker de fiets. Kies voor groene stroom. Isoleer je huis voldoende.
(Top^)
In de natuur
- Laat je afval nergens achter; gooi het in de vuilnisbak of neem het mee (hou altijd een afvalzakje in je auto, fietstas of handtas) en sorteer het thuis.
- Zorg dat je je mondmasker niet verliest: laat het niet uit je zak vallen of vliegen. Je wegwerpmondmasker hoort thuis in je restafvalzak.
- Raap bij het wandelen of joggen telkens een beetje afval op.
- Roker? Doe je sigarettenpeuk in een pocketasbakje.
- Zorg ervoor dat ballonnen niet in de natuur of in zee terechtkomen: laat ze niet vliegen. Vogels, vissen en andere dieren zien stukjes ballon als voedsel of raken erin verstrikt.
- Word lid van een natuurvereniging.
(Top^)
Aan zee
- Laat de wind niet aan de haal gaan met je mondmasker.
- Laat je afval niet achter op het strand: gooi het in de vuilnisbak of neem het mee.
- Doe eens mee aan een strandopruimactie.
- Spaar de kwetsbare duinen: blijf op de paden, neem geen planten of dieren mee naar huis en steek geen vuur aan.
- Doe je sigarettenpeuk in een strandasbakje, te vinden bij alle toeristische centra.
- Een zeehond gespot? Laat de selfie achterwege en geniet van op een veilige afstand (minstens 20 m) van dit wilde dier. Hou je hond aan de leiband.
- Verstoor vogels niet tijdens het broedseizoen.
- Kies een duurzaam vakantieverblijf (met het EU Ecolabel of de Groene Sleutel).
- Sorteer in je vakantiewoning net zo goed als thuis.
- Verspreid deze tips ook naar je vrienden, familie en/of buren!
(Top^)
Beschikbaar communicatiemateriaal
- Bekijk de filmpjes over mondmaskers en ander afval in zee
- Download of bestel gratis de flyer ‘Afval: hoelang voor het afbreekt in zee?’
- Download of bestel gratis de 3 affiches van de campagne tegen mondmaskers in zee
(Top^)
Meer weten?
Afval in zee
- Ontdek hier enkele tips van BV’s!
- Proper te water: wat kan je doen als pleziervaarder?
- Strand(afval)folder: tips voor een afvalvrij strand
- Het Actieplan Marien Zwerfvuil
De Noordzee
- Weetjes over onze Noordzee
- Enkele filmpjes
- Brochure 'Er leeft wat in zee': ontdek de rijke biodiversiteit van onze Noordzee
- Meer brochures over de Noordzee
(Top^)