De context

De thematische workshops over de circulaire economie maken deel uit van een proces dat al enkele jaren aan de gang is en waarin België een pioniersrol speelt.

In september 2015 heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) vastgelegd. De circulaire economie helpt direct of indirect om op veel van deze problemen in te spelen. Ze staat centraal in twee SDG's: de 8e doelstelling: waardig werk en economische groei, en de 12e doelstelling: duurzame consumptie- en productiepatronen.

Nadat deze doelstellingen waren vastgelegd, werden of worden op Belgisch niveau een aantal maatregelen genomen, met name met betrekking tot:

  • het verbeteren van het ontwerp van producten zodat deze gemakkelijker kunnen worden gerepareerd, hergebruikt en gerecycleerd.
  • de bescherming van de consumenten, met name door een eenvoudiger toegang tot productinformatie en een betere toepassing van de productwaarborgen.
  • de vervanging van conventionele grondstoffen door biomassa-grondstoffen.

Ontwikkelingen

In 2016 publiceerden de minister van Economie en de minister van Energie, Leefmilieu en Duurzame Ontwikkeling samen een stappenplan met 21 maatregelen die ze voor het einde van de legislatuur wilden uitvoeren.

Daar rechtstreeks op aansluitend wou de federale minister van Leefmilieu een maatschappelijk debat op gang brengen tussen actoren uit het middenveld, onderzoekers, academici, politieke en bestuurlijke verantwoordelijken en ook mensen die een vernieuwende visie of innovatieve projecten hebben ontwikkeld en ertoe hebben bijgedragen dat België een pioniersland is in de circulaire economie.

Doelstellingen

De doelstellingen van deze workshops zijn drieledig:

  • Het aan elkaar toetsen van ideeën en ervaringen van mensen met heel uiteenlopende achtergronden: actoren van het terrein, mensen die een bepaalde visie op de circulaire economie hebben ontwikkeld, beleidsmakers, academici, en leden van de bevoegde besturen en ministeriële kabinetten.

  • De dynamiek die in gang werd gezet door het stappenplan  voortzetten en verder uitdiepen.

  • Een nieuwe visie uitwerken voor de komende jaren en voorstellen formuleren voor federale acties die tijdens de volgende legislatuur kunnen worden ingevoerd.

Een doelbewust gekozen locatie: het WTC 1 (Brusselse Noordwijk)

De locatie van deze workshops sluit perfect aan bij het thema van de circulaire economie en is emblematisch voor een cyclus die men ook elders kan terugvinden. 

In de jaren zestig en zeventig stond het complex van het World Trade Center, dat historisch gezien deel uitmaakt van wat bekend stond als "Little Manhattan", symbool voor het optimisme van de naoorlogse periode van voorspoed tussen 1945-1975 (de zogenaamde "Trente Glorieuses") en het geloof in ongebreidelde en grenzeloze ontwikkeling. Vandaag de dag zijn we ver verwijderd van deze optimistische visie. WTC 1, dat nu staat te verkommeren, is vandaag een plek in transitie waar verschillende projecten tot stand komen die nauw aansluiten bij het concept van een circulaire economie. Het is in de context van deze post-Trente Glorieuses-plek en in het licht van de vele uitdagingen waar de energieomslag ons mee confronteert, dat wij de verschillende betrokken actoren hebben voorgesteld om van gedachte te wisselen.

Parallel aan de workshops krijgen de deelnemers de gelegenheid om de tentoonstelling "You are here - YAH" te bezoeken, waar voorbeelden te zien zijn van originele en innovatieve verwezenlijkingen in de circulaire economie.

 

Een originele presentatie

De workshops omvatten afwisselend presentaties, werken in kleine groepjes en plenaire sessies, naar analogie met de methodes van "Art of Hosting and Harvesting Meaningful conversations". De workshops gaan door in twee talen onder leiding van Olivier Chaput  (EcoRes sprl) en Mara Callaert  (Visuality). Meer in bijzonderheid zal er gewerkt wordt rond de dynamiek vanuit initiatieven zoals het World-Café en de Fish Bowl, waarbij het uiteindelijke streefdoel erin bestaat om, door voort te bouwen op de bijgehouden instemmingen, een gezamenlijk voorstel van aanbevelingen voor België op te stellen.  De uitwisselingen zullen ook visueel worden vastgelegd (in real time).