Na het afronden van een zesjarige bachelor- en masteropleiding in de geneeskunde wordt u basisarts en kunt u de geneeskunde beperkt uitoefenen. Om een erkenning te krijgen in een bepaald specialisme moet u als basisarts een bijkomende theoretische en praktische opleiding volgen. Deze bijkomende opleiding duurt tussen drie en zes jaar afhankelijk van het specialisme. Na deze opleiding kunt u nog een bijzondere beroepsbekwaamheid verwerven. Artsen-specialisten in opleiding noemen we ASO.
In België zijn de bevoegdheden over de opleiding verdeeld tussen de federale overheid en de gemeenschappen. De theoretische opleiding volgt u aan de universiteit en de praktische opleiding bij stagemeesters die de FOD Volksgezondheid heeft erkend.
Verschillende actoren zijn betrokken bij de opleiding tot arts-specialist. In deze e-brochure vindt u alle informatie. De brochure geeft een overzicht van:
- de verschillende actoren
- het wettelijke kader van de opleiding en van de praktijk
- welke administratieve stappen u vooraf, tijdens en na het afronden van de opleiding moet ondernemen
en geeft informatie over:
- de arbeidsvoorwaarden
- de collectieve overeenkomst
- bij wie u als ASO terecht kunt in geval van moeilijkheden
Kwaliteit van de stages van artsen-specialisten in opleiding
De FOD erkent de stagediensten en de stagemeesters die ASO opleiden. Een erkenning is geldig voor vijf jaar en voor een maximum aantal ASO die de stagemeester gelijktijdig mag opleiden. Op basis van een dossier wordt geëvalueerd of de kandidaat-stagedienst en de kandidaat-stagemeester aan de erkenningscriteria voldoen.
In 2021-2022 werden ASO, stagemeesters en coördinerend stagemeesters bevraagd over de situatie van het opleiden en de visie over het opleiden tot arts-specialist in de toekomst. In 2023 werden de resultaten van deze bevragingen gepubliceerd in een rapport over de kwaliteit van de stages van artsen-specialisten in opleiding in België. De conclusie van het rapport vermeldt algemene aanbevelingen om het erkenningssysteem van stagediensten en stagemeesters te verbeteren door een kwaliteitssysteem te ontwikkelen dat de kwaliteit van de stages beter kan garanderen.
Na een eendaagse workshop met de verschillende opleidingsactoren en na publicatie van het rapport werd een taskforce opgestart. Verschillende betrokkenen werden uitgenodigd rond de tafel:
- vertegenwoordigers van ASO-verenigingen
- stagemeesters en coördinerend stagemeesters van universitaire en perifere ziekenhuizen
- decanen
- leden van de Hoge Raad van artsen-specialisten en huisartsen
- opleidingscoördinatoren
- voorzitters van erkenningscommissies
- leden van de administratie
Ze bespraken de rollen en verantwoordelijkheden van de verschillende actoren die betrokken zijn bij de opleiding, het opleidingsklimaat en het intern en extern kwaliteitsbeheer van de stages.
Op basis van de discussies en de voorstellen uit de taskforce en de workshop worden de aanbevelingen van het rapport verder verfijnd, geconcretiseerd en voorgesteld aan de minister van Volksgezondheid. De elementen en voorstellen die buiten de bevoegdheden van de federale minister vallen worden voorgelegd aan de bevoegde instanties.
Nadien zal een gefaseerd actieplan worden opgesteld met als finaal doel naar een systeem over te gaan dat een meer centrale plaats geeft aan de kwaliteit van de stages van de artsen-specialisten in opleiding.
Financiering van de praktische opleiding
De collectieve overeenkomst van mei 2021 (zie e-brochure) biedt alle ASO dezelfde minimale basisvergoeding in de Belgische ziekenhuizen. De financiering van hun loon wordt geregeld:
- door de ontvangst van de honoraria die de ASO genereren door prestaties te leveren onder de supervisie van de stagemeester en leden van het stageteam
- door de financiering die aan de ziekenhuizen wordt toegekend in het kader van de begroting van financiële middelen
De stagemeesters die aan bepaalde criteria voldoen, komen ook in aanmerking voor een financiering van de pedagogische component van de stage. Meer informatie over de vergoeding van stagemeesters vindt u hier.
Tijdens het opleidingstraject worden ASO begeleid door stagemeesters in stagediensten. Meer informatie.
In de kijker
Deze e-brochure biedt gecentraliseerde, toegankelijke informatie om ASO te ondersteunen tijdens de opleiding.
Dit rapport geeft de resultaten weer van de bevragingen over de situatie van het opleiden in 2021 - 2022 en de visie over het opleiden tot arts-specialist in de toekomst. Deze bevragingen werden afgenomen bij de artsen-specialisten in opleiding, de stagemeesters en de coördinerend stagemeesters.