Oproep cross-over projecten

1. Achtergrond en doelstelling 

In 2023 werd een eerste projectoproep naar de zorgsector gelanceerd, genaamd ‘data capabilities’ met als doel om beschikbare gezondheidsgegevens nuttig te maken voor beslissingen binnen de ganse zorgcontext. Hiervoor stimuleren we het ontwikkelen van schaalbare, interoperabele oplossingen voor het veilig delen van gezondheidsgegevens.

De oplossingen van de ‘data capabilities’ projecten die tijdens het programma worden ontwikkeld, zijn echter in vele gevallen nog beperkt in operationele reikwijdte:
•   De oplossing wordt geleverd in een technische PoC-staat van gebruik
•   Het testen wordt enigszins beperkt tot 3 ziekenhuizen (binnen het netwerk)
•   Deliverables voor kennisdelen en toepassing zijn niet (altijd) even tastbaar voor hergebruik

FHIR-interoperabiliteit (en gebruik maken van ‘caresets’ en SNOMED CT als semantische standaard) kan het beste worden gerealiseerd tussen ziekenhuizen die al aan dezelfde of vergelijkbare ‘use case’ werken.
Daarom mikken we met deze oproep specifiek naar toepassingen in de context van geïntegreerde zorg(paden).
Om alsnog de schaalbaarheid en impact van deze oplossingen voor interoperabiliteit te vergroten hebben we volgende objectieven vooropgesteld:

• Bestaande oplossingen voor data interoperabiliteit die succesvol werden uitgetest en bewezen (vb. via de voorbije FHIR-a-thon events in 2024) uitbreiden in de toepassing bij meerdere ziekenhuizen: t.t.z. connecteren van ziekenhuizen buiten het ziekenhuisnetwerk en met gebruik van een ander EPD leverancier;
• Aanpakken van de uitdagingen, geïdentificeerd tijdens het ontwikkelen en testen van ‘data capabilities’ oplossingen naar operationele opschaling en toepassing in de zorgpraktijk.
• Co-creëren van procedures voor effectieve aanpassing en opleiding in het gebruik van de ontwikkelde en geteste oplossing voor data interoperabiliteit in een groot aantal ziekenhuizen.
• Gebruikmaken van interoperabele technologieën om ongelijkheden in de zorgverlening tussen regio's te verkleinen: 

- we vragen naar inclusie van ziekenhuizen die nog niet betrokken zijn in deze ontwikkelingen, specifiek ook vanuit een ander netwerk of regio, verschillende grootte of maturiteit in toepassing.
- partijen die gebruik maken van andere EPD leveranciers.
- waar nodig mag er gebruik gemaakt worden van integratie of middleware software oplossingen.
 

2. Doelgroep 

Deze projectoproep is gericht aan de Belgische algemene en psychiatrische ziekenhuizen. Een projectvoorstel moet ingediend worden door minstens 3 ziekenhuizen behorende tot minstens 2 verschillende ziekenhuisnetwerken. Psychiatrische ziekenhuizen dienen samenwerking op te zetten met minstens 1 ziekenhuisnetwerk. Er wordt een coördinerend ziekenhuis aangeduid die de projectfinanciering zal worden toegekend.
We vragen aan partijen die een project indienen dat ze reeds ervaring hebben of projecten in uitvoering hebben waarbij data interoperabiliteit (volgens de heersende standaarden) met succes en aantoonbaar wordt uitgevoerd. Hierbij denken we bv. aan partijen die reeds hebben deelgenomen aan de voorbije FHIR-a-thon events die in 2024 werden georganiseerd en waarbij concrete oplossingen met succes werden getest in het ehealth ecosysteem.
 

3. Financiering 

 
Deze projecten worden gefinancierd door het Budget Financiële Middelen. Een enveloppe van €600.000 wordt toegewezen aan de ziekenhuissector om de ‘data capabilities’ verder te schalen.
Dit budget zal beschikbaar zijn na goedkeuring door de Algemene Raad van het RIZIV, gepland voor midden april. Hoewel dit besluit noodzakelijk is, zal het te laat komen, waardoor de voorbereidingstijd voor het indienen van uw projecten wordt verkort. Daarom sturen wij u nu deze projectoproep.
 

4. Verwachte resultaten

 Elk project dient op de hieronder staande vlakken een meerwaarde betekenen voor de gezondheidszorg:

• Het effectief delen en hergebruiken van kwalitatieve gezondheidsgegevens op een uniforme en gestructureerde manier, volgens internationale standaarden: zorg dat je oplossing ook werkt voor andere ziekenhuizen die bv. andere EPD-softwaresystemen gebruiken;
• De samenwerking tussen verschillende zorglijnen en binnen multidisciplinaire teams versterken: focus op geïntegreerde zorgpaden met gegevensuitwisseling over de medische geschiedenis van een patiënt;
• Versterken van interoperabiliteit tussen ziekenhuizen en het respecteren van het ‘only once’-principe: focus op operationele workflow-integratie met real-time beschikbaarheid van gegevens;
• Het beschikbaar stellen van technische oplossingen via software of middleware met een focus op een 'open source' oplossing die kosteffectief toegankelijk is om hergebruikt te worden in andere ziekenhuizen.

5. selectie criteria

 Deze selectiecriteria moeten helpen om een objectieve en transparante evaluatie van de projecten mogelijk te maken.

Relatie met strategie

Dit criterium beoordeelt in welke mate het project aansluit bij de strategische doelen van de FOD Volksgezondheid, zoals hier van toepassing zijn: 
•    geïntegreerde zorg rondom de patiënt; en 
•    verbetering van de interoperabiliteit tussen zorglijnen. 
De projecten kunnen aantonen dat ze verder gaan dan onderzoek en ontwikkeling binnen hun huidige perimeter, en moeten concrete stappen ondernemen om barrières te overwinnen of praktisch op te lossen voor hun casus zoals:
•    leveranciersbetrokkenheid;
•    privacy & security; en 
•    integratie van technische infrastructuur. 

Scope van het project

Het is van belang dat de scope van de projecten inhoudt dat de voorgestelde oplossingen toepasbaar zijn buiten de oorspronkelijke projectcontext en schaalbaar zijn naar een bredere setting. Dit omvat de mogelijkheid om oplossingen uit te rollen naar andere ziekenhuizen en zorginstellingen (buiten hun normale projectwerking), waarbij gebruik wordt gemaakt van schaalbare architecturen en open source componenten. De implementatie moet laten zien dat de aanpak bruikbaar is buiten het initiële ziekenhuis, waarbij de projectresultaten overdraagbaar zijn naar andere instellingen en gebruiksscenario's. Daar we een dubbele financiering wensen uit te sluiten beogen we de betrokkenheid van andere ziekenhuizen die nog niet betrokken zijn in een bestaand netwerk of projectinitiatief, vanuit een andere regio en/of die gebruik maken van een ander EPD leverancier.

Toegevoegde waarde

Het project moet toegevoegde waarde kunnen creëren voor de gehele ziekenhuissector en andere zorglijnen (patiënt, eerste, tweede en derde lijn). Projecten dienen voort te bouwen op bestaande initiatieven en deze uit te breiden met nieuwe partners die nog niet eerder in de projectscope waren opgenomen. Hierbij wordt gestreefd naar een “head start” door gebruik te maken van bestaande kennis en infrastructuur, terwijl de scope van het project verder wordt uitgebreid. De focus ligt op het ontwikkelen van herbruikbare bouwstenen en gebruiksmodellen die bijdragen aan de duurzame integratie van innovatieve oplossingen in de zorgpraktijk.

Samenwerking

Samenwerking is essentieel voor het succes en de opschaling van een project. Dit criterium beoordeelt de mate waarin projectpartners een effectieve strategie hebben ontwikkeld om andere ziekenhuizen en zorginstellingen te betrekken bij de realisatie en verdere verspreiding van de innovatie,  zodoende om de implementatie en het testen van de oplossing in diverse contexten te faciliteren.

Schaalbaarheid

Schaalbaarheid is een cruciaal criterium dat beoordeelt in hoeverre de innovatieve oplossing snel en effectief kan worden gerepliceerd en toegepast in andere instellingen en use cases. De oplossing moet direct operationeel toepasbaar zijn en de implementatieregels, risico's, en condities moeten duidelijk gedocumenteerd en getest zijn. Het project moet ook initiatieven hebben ondernomen om de implementatie bij andere ziekenhuizen te vergemakkelijken, zodat de resultaten van het project zo snel mogelijk op grotere schaal kunnen worden toegepast. 
Om de herbruikbaarheid en de toegankelijkheid van de projectdeliverables te waarborgen wensen we het risico op afhankelijkheid van specifieke leveranciers te beperken, tegelijkertijd innovatie en samenwerking binnen het ecosysteem te stimuleren. Daarom is het essentieel dat alle ontwikkelde softwarecomponenten onder open-source licentie worden vrijgegeven. Als voorstel van licentiestrategie bevelen we een permissive of een copyleft licentiestrategie te hanteren. 

Change management

Er moet een bewezen governancestructuur aanwezig zijn die de realisatie van het project faciliteert, evenals een strategie om weerstand tegen verandering te managen en de voordelen van de innovatie duidelijk te communiceren aan alle betrokken stakeholders.
Aansluiting op het bestaande eHealth-Ecosysteem
Het project moet naadloos kunnen integreren met het bestaande eHealth-ecosysteem en bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit van gezondheidsgegevens. Hierbij ligt de nadruk op het gebruik van nationale en internationale standaarden zoals FHIR, OMOP, en Caresets (in lijn met de EHDS) om de interoperabiliteit van gezondheidsgegevens tussen ziekenhuizen te verbeteren.
 

6. Evaluatie

Teneinde waardevolle inzichten te verschaffen in de impact van de digitale transformatie op de patiëntenzorg en, meer bepaald op de efficiëntie van de gezondheidsdiensten zullen de projecten relevante en meetbare KPI's voorstellen om de impact en effectiviteit van gezondheidstechnologieën te meten.
Een evaluatiecomité controleert of de vooraf gedefinieerde resultaten voldoende behaald zijn.
 

7. selectieCommissie

De selectiecommissie beoordeelt de projectvoorstellen. Deze commissie zal bestaan uit de leden van ons Expert Council, namelijk vertegenwoordigers van de cel Strategie van de federale minister, de FOD, het RIZIV, het FAGG en het eHealth-platform.
De selectiecommissie ziet erop toe dat alle projecten min of meer gelijkwaardige inspanningen vergen. Dit zal beoordeeld worden op basis van de beschreven selectiecriteria zoals scope, impact en benodigde middelen van elk project.
Het voorkomen van dubbele financiering is ook belangrijk om efficiënt gebruik van belastinggeld te waarborgen. Daarom wordt er financiële transparantie geëist van de projecten.

Tussentijdse rapporten over de actuele stand van zaken zullen worden voorgelegd aan het evaluatiecomité. De verwachte deliverables van het project en hun respectievelijke timelines zullen vermeld worden in het B4 contract. Op basis van de tussentijdse rapporten en de evaluatiecriteria zal het evaluatiecomité oordelen of de voorgestelde déliverables werden bereikt en als de doelstellingen niet werden bereikt zal het comité oordelen welke bedragen teruggevorderd zullen worden. De te leveren prestaties met hun aanvaardingscriteria worden vastgelegd in het B4-contract.

De commissie kan beslissen om de projecten te beëindigen, als ze oordeelt dat de projecten niet binnen de vooropgestelde timing kunnen gerealiseerd worden. Deze verschillende rapporten zullen ook worden gebruikt voor het definitieve eindrapport dat uiterlijk op 31 maart 2026 moet worden verzonden met vermelding van de behaalde en niet-bereikte doelstellingen. Op basis van de verschillende rapporten en evaluatiecriteria zal het comité beoordelen of de deliverables zijn gerealiseerd en zal het de bedragen bepalen die moeten worden teruggevorderd in geval van niet-naleving of niet-realisatie van de vooropgestelde doelstellingen. De deliverables en hun acceptatiecriteria zullen worden gedefinieerd in het B4-contract.
 

8. Contracten

Geselecteerde ziekenhuizen worden uitgenodigd om een B4-contract af te sluiten met de minister van Volksgezondheid. De doelstellingen en deliverables worden gevalideerd en moeten SMART zijn. Aan het einde van de afgesproken periode moeten de gedefinieerde doelstellingen behaald zijn. De verwachte resultaten, de déliverables en de beoordelingscriteria zullen in het B4 contract worden gespecificeerd. Deze worden opgemaakt in overleg met de projectsponsors.

9. Praktisch : formuliren, documenten

Indienen kan tot uiterlijk vrijdag 2 mei 2025.
U dient de projectbeschrijving in te vullen via deze template en terug te sturen naar ehealthcare@health.fgov.be