Gemeenschappelijke informatie en voorschriften

Rookverbod in gesloten publieke plaatsen

 

De wet van 22 december 2009 betreffende een regeling voor rookvrije plaatsen en ter bescherming van de bevolking tegen tabaksrookschrijft voor dat alle gesloten publiek toegankelijke plaatsen in ons land (restaurants, tearooms en tavernes, cafés, discotheken, casino’s, winkels en commerciële centra, stations en luchthavens…) rookvrij moeten zijn.
Het rookverbod is permanent van kracht, ook tijdens privéfeesten en buiten de openingsuren.
 

Voor welke produkten geldt het rookverbod?

De wetgeving is heel duidelijk: alle producten op basis van tabak en soortgelijke producten om te roken vallen onder het rookverbod en mogen dus enkel in de rookkamer of in open lucht worden gerookt: hieronder vallen dus ook elektronische sigaretten (met en zonder nicotine) en kruidenproducten bestemd om te roken (bv. kruidenmengsels in waterpijp). 

De laatste jaren duiken veel waterpijp(shisha)bars op, wat de indruk zou kunnen wekken dat dit product niet onder het rookverbod valt. Dit klopt niet: zowel de roker als de uitbater kunnen worden vervolgd voor het roken van een waterpijp in een plaats waar het rookverbod geldt. Een waterpijp gebruiken kan enkel in de rookkamer die voldoet aan de hieronder vermelde voorwaarden.
 

Welke verplichtingen houdt het rookverbod voor mij als horeca-uitbater in?

• U moet erop toezien dat er in uw zaak niet gerookt wordt door klanten of door uw personeel. Als uitbater bent u te allen tijde aansprakelijk voor overtredingen op het rookverbod in uw zaak. Ook de roker blijft verantwoordelijk.  

• Aan de ingang van de zaak en in de ruimte zelf moeten er duidelijk zichtbare rookverbodstekens worden aangebracht. 

• Alle elementen die kunnen aanzetten tot roken, zoals tabaksreclame en asbakken, zijn verboden. 

BELANGRIJK! De verkoop via tabaksautomaten is verboden vanaf 9 december 2023. Gelieve de beschikbare automaten in uw zaak dus buiten werking te stellen en te verwijderen. 
 

Waar mag wel nog gerookt worden?

Op een open terras

Een terras wordt als open beschouwd, wanneer het niet kan worden beschouwd als een plaats die door wanden en een plafond is afgesloten.  Dit is steeds feitelijk per constructie te beoordelen. U hebt er dus alle baat bij om uw terras zo open mogelijk te maken. 
 
Enkele vuistregels waarmee de inspectiedienst rekening houdt: 

• Is er een volledig open zijde? Zo ja, is dat een hele kleine of een lange zijde? 

• Zijn er verschillende zijden die deels open zijn? 

• Is er ventilatie op het terras, m.a.w. blijft de rook niet hangen? 

 Kunt u uw terras onvoldoende open maken, dan kunt u er nog altijd klanten ontvangen, maar dan zullen ze niet mogen roken. Terrassen in winkelcentra worden steevast als gesloten beschouwd, want zij bevinden zich in een gesloten ruimte.  

In conforme rookkamers

In een rookkamer mag er enkel gerookt worden wanneer aan bepaalde voorwaarden voldaan is:

• De ruimte is afgesloten met wanden en een deur, die altijd dicht moet zijn (kies voor uw gemak voor een deur die vanzelf sluit).

• De rookkamer moet aangeduid zijn als rookkamer.

• De grootte is maximaal 25% van de totale oppervlakte van de zaak.

• Er moet een rookafzuigsysteem voorzien zijn. (minimaal debiet: opp. rookkamer x 15 m3/uur) .

• Er mag geen voedsel of drank worden geserveerd. De klant mag zijn eigen drankje wel meenemen. 

• Het personeel mag enkel schoonmaken en opruimen.

• Er mogen geen diensten worden aangeboden, bv. een televisie, kansspel, verdeelautomaat, …

• De rookkamer mag geen doorgangszone zijn (naar privé- of publieke ruimten). Hiermee wensen we niet alleen klanten, maar ook het aanwezige personeel te beschermen.

Opgelet:

Vanaf 15 april 2024 geldt er een toegangsverbod voor minderjarigen in deze rookkamers !
 

 Het rookverbod is ook toepasselijk:

Voor het openbaar vervoer

Het rookverbod is ook permanent van toepassing in alle voertuigen die gebruikt worden voor het openbaar vervoer dus ook wanneer zij buiten dienst zijn.

Opgelet! Vanaf 15 april is dit rookverbod van toepassing in alle voertuigen die door professionelen gebruikt worden voor het vervoer van mensen, ook wanneer zij buiten dienst zijn en ze niet als privévoertuig gebruikt worden. Voorbeelden hiervan zijn taxi’s, übers, schoolbussen, bussen voor toeristen- of supportersvervoer,,..

​Op de werkplek

Alle afgesloten werkruimtes en sociale voorzieningen in België zijn rookvrij. Een rookkamer is wel toegestaan (volgens de wettelijke voorwaarden). Voor verdere vragen hierover kunt u terecht bij de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.

In een voertuig

Sinds 14 mei 2020 verbiedt de wet van 4 mei 2020 tot wijziging van de wet van 22 december 2009(link is external) roken in de wagen in het bijzijn van een minderjarige (onder 18 jaar). Het verbod geldt voor alle geheel of gedeeltelijk afgesloten voertuigen met open of gesloten ramen. Het verbod geldt daarentegen niet wanneer het dak van het voertuig volledig weggeborgen is.
 

 

 

Rookverbod in ‘open’ publieke plaatsen
 

Bij een wetswijziging van 5 april 2024 werd het toepassingsgebied uitgebreid van De wet van 22 december 2009(externe link)(link is external) betreffende een regeling voor rookvrije plaatsen en ter bescherming van de bevolking tegen tabaksrook.

Binnenkort zullen er, naast de gesloten publiek toegankelijke plaatsen, ook enkele plaatsen in open lucht zijn die onder dit wettelijk rookverbod zullen vallen en dus rookvrij moeten zijn.
Net zoals bij klassieke rookverbod, worden alle producten op basis van tabak - en soortgelijke producten die gerookt kunnen worden door dit rookverbod getroffen. Dit zijn dus ook weer de elektronische sigaretten (met en zonder nicotine) en kruidenproducten bestemd om te roken (bv. kruidenmengsels in waterpijp). 
 

Rookverbod op publieke open lucht terreinen

Vanaf 31 december 2024 zal er een rookverbod gelden op volgende publieke open lucht terreinen:

• Attractieparken ;

• Dierentuinen ;

• Speelterreinen ;

• Kinderboerderijen ;

• Sportterreinen ;

Het rookverbod moet duidelijk gesignaleerd worden aan de ingangen van het terrein, opdat bezoekers en personeel hiervan op de hoogte gesteld worden. Daarnaast is het mogelijk om op het terrein duidelijk afgebakende rookzones in te stellen, welke uit het zicht liggen en geen hinder voor niet-rokers mogen teweegbrengen.

Het rookverbod is permanent van kracht, ook tijdens privéfeesten en buiten de openingsuren. Enkel voor kinderboerderijen vervalt het rookverbod buiten de openingsuren.
Het rookverbod op sportterreinen geldt op alle terreinen die vanuit hun aard en doel als sportterrein beschouwd worden (m.a.w. stadia, sportvelden), alsook op al de omliggende supporterzones. Daarnaast geldt het rookverbod niet op horeca-terrassen die op sportterreinen plaatsvinden en is er een beperkte uitzondering voor muziekfestivals die op meerdere, opeenvolgende dagen op een sportterrein plaatsvinden.

 

Rookverbod/rookvrije zone aan ingangen van publieke plaatsen

Vanaf 31 december 2024 zal er een rookverbod gelden binnen een straal van 10 meter vanaf alle in- en uitgangen van de volgende publieke plaatsen:

• woonzorgcentra, centra voor kortverblijf, rust- en verzorgingstehuizen;

• ziekenhuizen;

• kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang;

• scholen voor basisonderwijs, secundair onderwijs, hoger onderwijs en academies voor deeltijds kunstonderwijs;

• openbare bibliotheken.

Dit rookverbod zal eveneens te allen tijde gelden, ook buiten de openingsuren van deze publieke plaatsen.

Voor kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang die plaatsvinden in woningen, wordt er een uitzondering op dit principe gemaakt:

• Dit rookverbod geldt enkel tijdens de opvanguren

• De perimeter van 10 meter is niet van toepassing voor deze plaatsen

De rookvrije zone moet duidelijk gesignaleerd worden. Dit kan door alle middelen die het toelaten deze te situeren (bv. wegmarkeringen, borden,..). Signalisaties van reeds bestaande rookvrije initiatieven worden ook getolereerd, in zoverre dat de omvang van de rookvrije zone duidelijk is.
Rookzones zijn mogelijk buiten deze rookvrije zone. Indien er reeds rookzones ingesteld waren die binnen deze rookvrije zone vallen, mogen deze uiterlijk blijven bestaan tot 31/12/2028
 

Bestraffing van de inbreuken op het rookverbod (in gesloten EN open publieke plaatsen)
 

• De boetes voor de overtredingen van het rookverbod kunnen gaan van 208 euro tot 8.000 euro.   

• Verzet tegen een controle en agressie tegen de controleurs kunnen een straf verzwaren. Deze feiten kunnen ook gerechtelijk worden vervolgd. 

• De rechtbank kan een horecazaak, bij herhaaldelijke inbreuk op het rookverbod, sluiten voor een periode van één tot zes maanden.