Batterijen

Heel wat elektronische apparaten werken gedeeltelijk of zelfs uitsluitend op batterijen. Vroeg of laat moeten deze batterijen vervangen worden, al dan niet tegelijkertijd met het toestel waarvoor ze gebruikt worden. Op dat moment is het belangrijk dat de zware metalen die in batterijen en accu’s aanwezig zijn geen nadelige effecten hebben op de gezondheid van de mens en het milieu.

Wettelijke verplichtingen

Binnen de Europese Unie werd in 2002 de Richtlijn 2006/66/EG van 6 september 2006 inzake batterijen en accu's, alsook afgedankte batterijen en accu's en tot intrekking van Richtlijn 91/157/EEG, beter gekend als de batterijrichtlijn, ingevoerd om deze effecten tegen te gaan. Zo werd het gebruik van kwik, cadmium en lood beperkt.
Ook moeten apparaten op zo’n manier ontworpen worden dat afgedankte batterijen en accu’s gemakkelijk verwijderd kunnen worden. Voor apparaten met ingebouwde batterijen moet in de gebruiksaanwijzing duidelijk terug te vinden zijn hoe de batterijen verwijderd kunnen worden. Bovendien moet duidelijk zijn om welk type batterijen het precies gaat.
Verder moet de capaciteit op alle draagbare en autobatterijen vermeld worden. De capaciteit van secundaire batterijen wordt meestal uitgedrukt in ampère-uur (Ah) en bepaalt hoe lang een batterij zal meegaan. Hoe hoger de capaciteit hoe langer u ze in bepaalde omstandigheden kunt gebruiken. Voor primaire (niet-herlaadbare) batterijen wordt de capaciteit uitgedrukt in het aantal gebruiksuren voor een aantal specifieke toepassingen waarvoor de batterij het meest geschikt is.
Naast deze wettelijke verplichtingen voor de producenten, kunnen ook consumenten hun steentje bijdragen.

Wat kunt u doen?

- Gescheiden inzameling
Als op een batterij of een accu het symbool met de doorgestreepte vuilnisbak is aangebracht wil dat zeggen dat ze gescheiden ingezameld moet worden. Op de website van Bebat kunt u terecht voor meer informatie over het inzamelen van batterijen.

Bij de verbranding van batterijen kunnen immers stoffen vrijkomen die schadelijk zijn voor mens en milieu. Daarom horen ze absoluut niet bij het huishoudelijk afval thuis maar bij het klein gevaarlijk afval. Lever afgedankte batterijen snel in, laat ze niet te lang thuis liggen.
Zowel primaire (niet herlaadbare) als secundaire (herlaadbare) batterijen bevatten nog erg bruikbare materialen. Door oude batterijen gescheiden op te halen kunnen producenten die stoffen eruit halen en opnieuw gebruiken.

- Beperk uw gebruik
U kunt als consument echter nog meer doen om mens- en milieuvriendelijk met batterijen om te gaan. Eerste vaststelling: elektriciteit uit het stopcontact is goedkoper en milieuvriendelijker dan de energie die we uit batterijen halen. Dus zo weinig mogelijk batterijen gebruiken is de boodschap. Dat zorgt meteen voor minder gevaarlijk afval.

- Gebruik oplaadbare batterijen
Gebruik ook zoveel mogelijk oplaadbare batterijen. Die zijn duurder in aankoop maar gaan veel langer mee waardoor de meerprijs snel terugverdiend is. Ze kunnen tot duizend keer opgeladen worden. Die lange levensduur maakt ze milieuvriendelijker dan primaire batterijen want er moeten minder batterijen vervaardigd worden waardoor er minder grondstoffen nodig zijn en er minder afval achterblijft. Gebruik zoveel mogelijk oplaadbare batterijen van het NiMH-type (nikkel-metaalhybride-type). De nieuwste generatie houdt zijn lading langer vast waardoor ze langer meegaan. U kunt ze vaak herkennen aan het opschrift “low self-discharge”. De nieuwere Li-Ion (Lithium ion) batterijen hebben dan weer als voordeel dat ze geen “geheugeneffect” ondervinden. Deze batterijen blijven dus de zelfde capaciteit behouden, ook na verschillende oplaadbeurten. Deze batterijen zijn echter duurder in aankoop dan de NiMH-batterijen. Tegenwoordig zijn zowat alle ingebouwde batterijen van laptops, gsm’s en andere elektronica van het Li-ion type. Enkel voor apparaten die erg weinig energie verbruiken, zoals een klok of rekenmachine is een niet-oplaadbare batterij het best.
Als een batterij niet genoeg stroom meer levert voor een mp3-speler of camera, dan kan hij vaak nog wel een tijd gebruikt worden in een wekker of afstandsbediening. U verwijdert bovendien best de batterijen als een apparaat lang niet gebruikt wordt. Dat is beter voor het apparaat en voor de batterij.