De Organisatie van de Verenigde Naties is zeer actief op het vlak van de biodiversiteit. Ze heeft verschillende verdragen uitgewerkt en diverse instrumenten ontwikkeld ter bescherming en bevordering van de biodiversiteit.
Verschillende Verdragen van de Verenigde Naties handelen specifiek over de biodiversiteit:
- het Verdrag inzake biologische diversiteit (VBD);
- de CITES-conventie over de internationale handel in met uitsterven bedreigde dier- en plantensoorten;
- het Verdrag inzake de bescherming van migrerende wilde soorten (CMS of Bonn-conventie);
- de Ramsar-conventie inzake watergebieden.
Daarnaast hebben de UNESCO en de FAO instrumenten ontwikkeld die bijdragen tot het verwezenlijken van de doelstellingen en prioriteiten van de VN inzake biodiversiteit.
Het Verdrag inzake biologische diversiteit (VBD), ondertekend door België in 1992 tijdens de Conferentie van Rio, omvat alle ecosystemen, soorten en genetische rijkdommen. Het koppelt de gebruikelijke instandhoudingsinspanningen aan de economische doelstellingen door een duurzaam en evenwichtig gebruik van de biologische rijkdommen te bevorderen.
De VN heeft een Verdrag inzake de bescherming van migrerende wilde soorten uitgewerkt: de Bonn-conventie of CMS. In het kader van dit verdrag, geratificeerd door België in 1990, kunnen er aanvullende overeenkomsten worden afgesloten om bepaalde soorten en soortgroepen te beschermen. België heeft zich aangesloten bij een aantal van deze overeenkomsten, zoals bijvoorbeeld de overeenkomst inzake de instandhouding van kleine walvisachtigen in de Noord- en Oostzee (ASCOBANS).
De Ramsar-conventie, bekrachtigd door België in 1986, handelt specifiek over de « watergebieden » van internationale betekenis die dienen als habitat voor watervogels.
België heeft de CITES-conventie ondertekend in Washington in 1973 en ze bekrachtigd in 1983. Deze Conventie over de internationale handel in met uitsterven bedreigde soorten, ook wel de Conventie van Washington genoemd, beschermt meer dan 34.000 dier- en plantensoorten.