Het bezitten van slangen, schildpadden en leguanen is de laatste jaren in de mode geraakt, ook in ons eigen land. Veel reptielen en amfibieën worden beschermd door CITES.
U moet daarom aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen als u deze dieren wilt houden, kweken of verhandelen. 
 

Op deze pagina

Is mijn reptiel of amfibie opgenomen in Bijlage A of B?

Om reptielen en amfibieën te mogen verhandelen (kopen, verkopen, kweken, verwerven, overhandigen, enz.), moet u voldoen aan bepaalde wettelijke verplichtingen, afhankelijk van de Bijlage van Verordening (EG) nr. 338/97 waarin uw dieren zijn opgenomen.

Om te controleren of uw reptielen en amfibieën zijn opgenomen in Bijlage A of B, verwijzen we u naar de pagina Door CITES beschermde soorten.
 

De Bijlagen van CITES samengevat

Op internationaal niveau bestaat CITES uit drie Bijlagen (Bijlage I, II en III) waarin planten- en diersoorten worden opgelijst volgens hun mate van bescherming.

Op Europees niveau heeft de Europese Unie specifieke verordeningen aangenomen om de bepalingen van CITES op dezelfde manier te implementeren in alle lidstaten. De EU is voor bepaalde aspecten strenger en ambitieuzer en heeft daarom onder andere de CITES-Bijlagen (op internationaal niveau) omgezet in EU-Bijlagen.

Samengevat telt de Europese Verordening vier Bijlagen:

  • Bijlage A omvat alle dier- en plantensoorten die met uitsterven worden bedreigd en waarvan de handel schadelijk kan zijn voor hun voortbestaan. Deze soorten genieten de hoogste bescherming en handel in specimens afkomstig uit het wild is verboden. 
  • Bijlage B omvat alle dier- en plantensoorten die niet direct bedreigd zijn, maar dat wel kunnen worden als hun handel niet gereguleerd wordt.
  • Bijlage C  omvat soorten die beschermd zijn in landen die de medewerking van andere CITES-partijen nodig hebben om de handel erin te controleren.
  • Bijlage D  omvat voornamelijk soorten die niet beschermd worden door CITES, maar waarvoor de EU de importstroom naar de verschillende EU-lidstaten wil monitoren. Op deze manier is er meer kennis over deze handelsstromen en kan er bekeken worden of een bijkomende bescherming nodig is.

De Bijlagen spelen een cruciale rol bij het reguleren van de handel in soorten die beschermd worden door CITES, omdat ze bepalen welke CITES-documenten vereist zijn. Net als de Overeenkomst beschermt de EU niet alleen levende dieren en planten, maar ook dode dieren en planten en hun delen en producten.

Meer informatie over de EU-regelgeving

Raadpleeg dan de pagina CITES in de Europese Unie.
 

Kweken met reptielen en amfibieën 

Om reptielen en amfibieën te mogen kweken, moet u voldoen aan bepaalde wettelijke verplichtingen, afhankelijk van de Bijlage van Verordening (EG) nr. 338/97 waarin uw dieren zijn opgenomen. Zorg er dus voor dat u over de CITES-documenten beschikt die vereist zijn voor de Bijlage waarin de soort is opgenomen.
 

Uw reptiel of amfibie is opgenomen in Bijlage A

De ouderdieren moeten over een geldig Europees certificaat beschikken alvorens u met deze kan kweken. 
Om ervoor te zorgen dat uw nakweekdieren in orde zijn, moet u:

  • het ouderpaar registreren op ons online loket, wanneer het paar voor het eerst jongen heeft; 
  • elk dier door middel van een elektronische chip identificeren;
  • een verklaring van kweek indienen voor elk 'nest';
  • een Europees certificaat aanvragen voor elk jong. Er moet een certificaat van de dierenarts die uw dier heeft geïdentificeerd bij de certificaataanvraag worden gevoegd;
  • een register van binnenkomst (geboorten en aankopen) en vertrek (overlijdens en verkopen) bijhouden. U moet dit register bewaren op de plaats waar uw vogels zich bevinden gedurende ten minste 5 jaar na de laatste inschrijving.

Meer informatie over het registreren van het ouderpaar, de verklaring van kweek, het Europees certificaat en het register van binnenkomst en vertrek vindt u bij het punt CITES-documenten aanvragen.

Meer informatie over de identificatieverplichtingen vindt u op de pagina Identificatie en markering.
 

Uw reptiel of amfibie is opgenomen in Bijlage B

Voor elk ouder- of nakweekdier moet u altijd een bewijs hebben van de wettelijke oorsprong van het dier ( een factuur, een overdrachtsverklaring, enz.) met alle informatie over de herkomst ervan. Gebruik bij voorkeur het EU-model van overdrachtsverklaring.

Hoewel het niet verplicht is om de diersoorten uit Bijlage B te identificeren, raden wij u ten zeerste aan om dat wel te doen voor de jongen, zodat ze gemakkelijker kunnen worden getraceerd.

U moet ook een register van binnenkomst (geboorten en aankopen) en vertrek (overlijdens en verkopen) bijhouden. U moet dit register bewaren op de plaats waar uw reptielen en amfibieën zich bevinden gedurende ten minste 5 jaar na de laatste inschrijving.
 

Kopen en verkopen van reptielen en amfibieën in de EU

Om reptielen en amfibieën te mogen kopen en verkopen in de EU, moet u voldoen aan bepaalde wettelijke verplichtingen, afhankelijk van de Bijlage van Verordening (EG) nr. 338/97 waarin de dieren zijn opgenomen.

Voor meer informatie over:

De dieren zijn opgenomen in Bijlage A

U moet over een Europees certificaat beschikken voor elk gekocht of verkocht reptiel of gekochte of verkochte amfibie. Dit certificaat is geldig in de hele Europese Unie.

Het Europees certificaat kan worden beschouwd als een paspoort binnen de EU. Het volgt het specimen bij elke verandering van eigenaar, behalve als het certificaat expliciet vermeldt dat het dier niet van eigenaar mag veranderen (in welk geval deze voorwaarden vermeld staan in vak 20 van het certificaat) of het certificaat geldig is voor één enkele transactie.

Er moet een onbetwistbaar verband kunnen worden gelegd tussen het specimen en het certificaat.

Sommige lidstaten, zoals Duitsland, Oostenrijk en Hongarije, erkennen of gebruiken een certificaat met foto voor bepaalde reptielensoorten. 
België erkent deze certificaten 

  • als ze van toepassing zijn op de aankoop,
  • als de voorwaarden vermeld op het certificaat worden gerespecteerd,
  • als de foto bij het certificaat is gevoegd.
     

In dit geval moet u, om een dier te kunnen doorverkopen:

  • een nieuw Europees certificaat aanvragen,
  • een erkende dierenarts vragen om het dier te identificeren met een microchiptransponder (behoudens uitzondering).

U moet ook een register van binnenkomst (geboorten en aankopen) en vertrek (overlijdens en verkopen) bijhouden. U moet dit register bewaren op de plaats waar uw reptielen en amfibieën zich bevinden gedurende ten minste 5 jaar na de laatste inschrijving.
 

De dieren zijn opgenomen in Bijlage B

Voor elk reptiel of amfibie dat u koopt of verkoopt, moet u een bewijs hebben van de wettelijke oorsprong van het dier, zoals een factuur of een overdrachtsverklaring met alle informatie over de herkomst ervan. Gebruik hiervoor bij voorkeur het EU-model van overdrachtsverklaring.

U moet ook een register van binnenkomst (geboorten en aankopen) en vertrek (overlijdens en verkopen) bijhouden. U moet dit register bewaren op de plaats waar uw vogels zich bevinden gedurende ten minste 5 jaar na de laatste inschrijving.
 

Kopen en verkopen van reptielen en amfibieën buiten de EU of naar de EU

Om reptielen en amfibieën te mogen kopen en verkopen buiten of naar de Europese Unie, moet u voldoen aan bepaalde wettelijke verplichtingen, afhankelijk van de Bijlage van Verordening (EG) nr. 338/97 waarin de dieren zijn opgenomen.

Voor meer informatie over:

De dieren zijn opgenomen in Bijlage A of B

Voor elke commerciële activiteit buiten de EU of naar de EU met specimens van soorten die zijn opgenomen in Bijlage A of B is de afgifte vereist van 

  • invoervergunningen,
  • uitvoervergunningen of wederuitvoercertificaten.
     

De dieren zijn opgenomen in Bijlage C

Voor elke commerciële activiteit buiten de EU of naar de EU met specimens van soorten die zijn opgenomen in Bijlage C is 

  • een kennisgeving van invoer vereist, die u zelf dient in te vullen via ons online loket,
  • de afgifte van uitvoervergunningen of wederuitvoercertificaten vereist.
     

De dieren zijn opgenomen in Bijlage D

Voor elke commerciële activiteit naar de EU (invoer) met specimens van soorten die zijn opgenomen in Bijlage D moet een kennisgeving van invoer worden ingevuld.

Voor commerciële activiteiten buiten de EU (uitvoer of wederuitvoer) met specimens van soorten die zijn opgenomen in Bijlage D is geen specifiek CITES-document vereist.
 

Gezondheidsformaliteiten

Om reptielen en amfibieën naar en uit de EU te vervoeren, moet u bepaalde aanvullende formaliteiten vervullen om ervoor te zorgen dat ze uit gezondheidsoogpunt in orde zijn. Neem contact op met het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) om te weten te komen welke formaliteiten u moet vervullen om ervoor te zorgen dat uw reptielen en amfibieën vanuit gezondheidsoogpunt in orde zijn.

Meer informatie en contactgegevens van het FAVV

Website

E-mailadres

Register van binnenkomst en vertrek

U moet ook een register van binnenkomst (geboorten en aankopen) en vertrek (overlijdens en verkopen) bijhouden. U moet dit register bewaren op de plaats waar uw reptielen en amfibieën zich bevinden gedurende ten minste 5 jaar na de laatste inschrijving.
 

CITES-documenten aanvragen

Registratie van een ouderpaar

U moet elk ouderpaar of elke oudergroep via ons online loket registreren. De registratie van ouderparen is gratis.

Hulp bij het gebruik van ons online loket

Verklaring van kweek

U moet elke verklaring van kweek via ons online loket indienen. De verklaring van kweek is gratis.

Hulp bij het gebruik van ons online loket

Europees certificaat / invoervergunning en kennisgeving van invoer / uitvoervergunning en wederuitvoercertificaat

Op de pagina Welke documenten heb ik nodig? vindt u alle praktische informatie (tarieven, termijnen, douaneformaliteiten, enz.) over de volgende documenten:

  • Europees certificaat;
  • invoervergunning;
  • kennisgeving van invoer;
  • uitvoervergunning;
  • wederuitvoercertificaat.

U dient deze documenten via ons online loket aan te vragen.

Hulp bij het aanvragen van CITES-documenten via ons online loket

Overdrachtsverklaring en registers van binnenkomst en vertrek 

Op de pagina Welke documenten heb ik nodig? vindt u alle informatie die u nodig hebt om een overdrachtsverklaring en een register van binnenkomst en vertrek correct in te vullen.

De modellen van overdrachtsverklaring en registers van binnenkomst en vertrek zijn beschikbaar op onze website in de vorm van PDF-bestanden:

Uitvoervergunning of wederuitvoercertificaat afgegeven door een land buiten de EU

Over het algemeen is het de leverancier die de uitvoervergunning aanvraagt in het derde land buiten de EU.

Zodra de uitvoervergunning is afgegeven, vraagt u de leverancier om u een scan van deze vergunning te sturen. Daarna kunt u dan een invoervergunning aanvragen.
 

De CITES-documenten lezen en begrijpen

De CITES-documenten kunnen soms moeilijk te begrijpen en te interpreteren zijn. U vindt alle uitleg over de gegevens en informatie die

  • een Europees certificaat,
  • een invoervergunning,
  • een uitvoervergunning,
  • een wederuitvoercertificaat of
  • een kennisgeving van invoer

bevatten op de volgende pagina's:

Inbreuken

Inbreuken op de wetgeving in verband met door CITES beschermde soorten zijn strafbaar bij wet.

Meer informatie

Milieuvergunningen en normen voor het houden van het dier

Om reptielen te mogen houden, hebt u een milieuvergunning nodig. Neem voor meer informatie contact op met de voor milieu bevoegde dienst van uw gemeente.
In België wordt het dierenwelzijn beheerd door de gewesten. Als u vragen hebt over de normen voor het houden van reptielen en amfibieën, kunt u contact opnemen met de dienst voor dierenwelzijn in uw regio.

Vlaanderen

Dienst Dierenwelzijn

Brussel

Leefmilieu Brussel

Wallonië 

SPW - Département du Développement, de la Ruralité et des Cours d'eau et du Bien-Être animal

Aanvullende informatie