Op deze pagina

Inleiding 

De informatie op deze pagina heeft betrekking op iedereen die een taxidermieactiviteit uitoefent met specimens van soorten die beschermd zijn door CITES.

Deze informatie vervangt op geen enkele manier eender welke eventuele strengere regels die specifiek zijn voor een diersoort, zoals voor olifanten, neushoorns of tijgers.

De term 'specimen' verwijst naar elk dier, levend of dood, en elk deel of product dat behoort tot een soort die beschermd wordt door CITES.
 

De Bijlagen van CITES samengevat

Op internationaal niveau bestaat de CITES-overeenkomst uit drie Bijlagen (Bijlage I, II en III) waarin wilde planten- en diersoorten worden opgelijst volgens hun mate van bescherming.

Op Europees niveau heeft de Europese Unie (EU) specifieke verordeningen aangenomen om de bepalingen van CITES op dezelfde manier te implementeren in alle lidstaten. De EU is voor bepaalde aspecten strenger en ambitieuzer en heeft daarom onder andere de CITES-Bijlagen (op internationaal niveau) omgezet in EU-Bijlagen.

Samengevat telt de Europese Verordening vier Bijlagen:

  • Bijlage A omvat alle dier- en plantensoorten die met uitsterven worden bedreigd en waarvan de handel schadelijk kan zijn voor hun voortbestaan. Deze soorten genieten de hoogste bescherming en handel in specimens afkomstig uit het wild is verboden.
  • Bijlage B omvat alle dier- en plantensoorten die niet direct bedreigd zijn, maar dat wel kunnen worden als hun handel niet gereguleerd wordt.
  • Bijlage C omvat soorten die beschermd zijn in landen die de medewerking van andere CITES-partijen nodig hebben om de handel erin te controleren.
  • Bijlage D omvat voornamelijk soorten die niet beschermd worden door CITES, maar waarvoor de EU de importstroom naar de verschillende EU-lidstaten wil monitoren. Op deze manier is er meer kennis over deze handelsstromen en kan er bekeken worden of een bijkomende bescherming nodig is. 

De Bijlagen spelen een cruciale rol bij het reguleren van de handel in soorten die beschermd worden door CITES, omdat ze bepalen welke CITES-documenten vereist zijn. Net als de Overeenkomst beschermt de EU niet alleen levende dieren, maar ook dode dieren en planten en hun delen en producten.

Meer weten over EU-regelgeving?

Raadpleeg dan de pagina CITES in de Europese Unie.
 

Commerciële activiteiten met specimens van beschermde soorten in de Europese Unie (EU)

Een commerciële activiteit kan bestaan uit verschillende soorten activiteiten, betaald of onbetaald, en is niet beperkt tot verkopen en kopen. De volgende activiteiten worden beschouwd als commerciële activiteiten, zelfs als ze online op het internet worden uitgevoerd:

  • aankoop;
  • verkoop;
  • verhuur;
  • uitwisseling of ruil;
  • aankoopvoorstel;
  • kweken voor commerciële doeleinden;
  • verwerving voor commerciële doeleinden;
  • tentoonstelling voor commerciële doeleinden;
  • gebruik met winstoogmerk;
  • bezit met het oog op verkoop (zelfs bij occasionele verkoop);
  • te koop zetten;
  • vervoer voor verkoop;
  • directe of indirecte reclame met het oog op verkoop;
  • uitnodiging tot indiening van een offerte;
  • schenking aan een persoon die een commerciële activiteit uitoefent.

-----------------------------------------------------------------------------

Kopen

Over het algemeen koopt u als taxidermist een dood dier (kadaver) of een huid die het vertrekpunt vormt voor uw taxidermiewerk.

De persoon of de onderneming (dierenpark, fokcentrum, circus, enz.) die een dood dier, een huid of een elk ander specimen aan u overdraagt, moet u een CITES-document bezorgen overeenkomstig de Bijlage van Verordening (EG) nr. 338/97 waarin de soort is opgenomen.
 

Bijlage A

Voorbeelden van soorten van Bijlage A: luipaard, ocelot, wolf, …

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage A, moet de verkoper u op het moment van de transactie het originele Europese certificaat bezorgen met de huidige beschrijving van het specimen.

Het Europees certificaat voor een dode wolf moet bijvoorbeeld in vak 4 de code 'BOD-dood dier' vermelden.

Uitzonderingen op deze verplichting om een Europees certificaat over te maken zijn voorzien voor een beperkt aantal vogels die zich gemakkelijk voortplanten in gevangenschap. Raadpleeg de lijst van veelgekweekte soorten.

Wanneer de verkoper u het Europees certificaat overhandigt, controleer dan of

  • het wel degelijk om een origineel certificaat gaat (geel document) en geen fotokopie;
  • het werd afgeleverd voor commerciële activiteiten (vak 19b aangevinkt);
  • dat vak 4 de identificatie van het specimen vermeldt, dat u aankoopt.
    Als het specimen geïdentificeerd is (microchip of gesloten ring), controleer dan of de identificatie van het specimen overeenkomt met die op het certificaat.
    Als er geen verband kan worden gelegd tussen het specimen en het certificaat, kunt u het specimen niet kopen.
  • dat vak 4 de huidige beschrijving van het specimen vermeldt:
    • voor een dood dier (kadaver) moet de code 'BOD' zijn,
    • voor een huid moet de code 'SKI' zijn,
  • in vak 20 bijzondere voorwaarden worden vermeld die het gebruik van het certificaat beperken(vb. certificaat slechts geldig voor één transactie). Controleer in dat gevalof deze worden nageleefd.

Certificaten met de vermelding 'LIV' kunnen niet worden aanvaard, ook niet als deze door de verkoper doorstreept werd en met de hand werd vervangen door de code 'BOD'.
In het geval van een dood specimen van grote omvang waarbij het praktisch moeilijk kan zijn om het specimen te bewaren in afwachting van de afgifte van het gewijzigde certificaat, moet de verkoper contact opnemen met de CITES-dienst om een oplossing op maat te vinden.

Lijkt er u iets niet te kloppen? Heeft u twijfels of vragen?

Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen voor advies via cites@health.fgov.be alvorens de transactie te aanvaarden.

Meer informatie over het Europees certificaat

Bijlage B

Voorbeelden van soorten van Bijlage B: ijsbeer, nijlpaard, leeuw, enz.

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage B, moet de verkoper u op het moment van de transactie een document bezorgen waaruit blijkt dat het op legale wijze is verkregen: factuur, gedetailleerde overdrachtsverklaring, enz.

Gebruik in het geval van een overdrachtsverklaring bij voorkeur het EU-model van overdrachtsverklaring.

Dit document moet in het bijzonder het volgende vermelden:

  • de naam van de soort (wetenschappelijke naam); 
  • de beschrijving (kadaver, huid, enz.) met, indien mogelijk, foto's en afmetingen;
  • het identificatienummer van het dier, indien beschikbaar;
  • als het specimen in de EU werd ingevoerd: het nummer van de CITES-invoervergunning van de lidstaat van invoer en de afgiftedatum ervan;
    of
    indien het specimen binnen de EU werd verworven: de informatie over de herkomst ervan;
  • de contactgegevens van de verkoper en de koper;
  • de transactiedatum;
  • de handtekeningen van beide partijen. 

Dit correct ingevulde document garandeert de traceerbaarheid van het specimen.
 

Bijlage C of D

Voorbeelden van soorten in bijlage C of D: de blauwe pauw, enz.

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage C of D, hoeft de verkoper u geen specifiek document te overhandigen.

-----------------------------------------------------------------------------

Dood dier gevonden in de natuur

Als u een dood dier in de natuur vindt, laat u het best liggen. In de meeste (natuur)gebieden is het sowieso verboden om iets mee te nemen.

Voor Europees beschermde wilde dieren gelden strenge regels: als u een dood dier, schedel of skelet uit het wild meeneemt, zult u niet kunnen aantonen hoe u er daadwerkelijk aan bent gekomen.

Commerciële activiteiten zijn per definitie niet mogelijk met wilde dieren.

-----------------------------------------------------------------------------

Verkopen

Over het algemeen verkoopt u als taxidermist een opgezet dier, een gelooide huid, een schedel, een skelet (met of zonder schedel), eventueel klauwen, die het resultaat zijn van uw taxidermiewerk.

Wanneer u een specimen verkoopt dat het resultaat is van uw taxidermiewerk, moet u de koper (persoon of onderneming) voorzien van een CITES-document in overeenstemming met de Bbijlage van Verordening (EG) nr. 338/97 waarin de soort is opgenomen.
 

Bijlage A

Voorbeelden van soorten van Bijlage A: luipaard, ocelot, wolf, …

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage A, moet u de koper op het moment van de transactie het origineel Europese certificaat bezorgen met de huidige beschrijving van het specimen.

Het Europees certificaat voor een genaturaliseerde wolf moet bijvoorbeeld in vak 4 de code 'BOD-opgezet dier' vermelden in plaats van 'BOD-dood dier'.

De reden hiervoor is dat het Europese certificaat dat u kreeg toen u het dode specimen kocht niet langer geldig is, omdat de beschrijving van het specimen veranderd is na het taxidermiewerk. Bijvoorbeeld: de huid werd gebruikt om een opgezet dier te maken, het dode dier/kadaver is gebruikt om zowel een schedel als een opgezet dier te verkrijgen, enz.

Voordat u een specimen dat het resultaat is van uw taxidermiewerk verkoopt, moet u daarom een nieuw Europees certificaat aanvragen, waarin de nieuwe beschrijving van het specimen en, indien nodig, de nieuwe identificatie (bijv. nieuwe microchip geplaatst) worden vermeld.

Als het specimen in verschillende delen werd opgesplitst, bijvoorbeeld de schedel en het opgezette dier, moet u voor elk deel een nieuw Europees certificaat aanvragen.

Voor zover mogelijk moet de oorspronkelijke identificatie behouden blijven om de traceerbaarheid te garanderen (bijv. de gesloten pootring van een dode vogel die op de opgezette vogel en dus op het nieuwe Europese certificaat behouden blijft).

U moet altijd kunnen bewijzen dat het nieuwe specimen effectief het specimen is dat hoort bij het oorspronkelijke certificaat.

Uitzonderingen op deze verplichting om een Europees certificaat over te maken zijn voorzien voor een beperkt aantal. Raadpleeg hiervoor de lijst van veelgekweekte soorten.
 

Wordt het specimen geïdentificeerd aan de hand van een elektronische chip?

Maak een foto van het dode dier met, op de foto, een scanner waar het chipnummer kan worden afgelezen.

Maak na het taxidermiewerk een nieuwe foto van het opgezette dier met, op de foto, een scanner waarmee het nummer van de nieuwe chip kan worden afgelezen.

U moet 

  • deze twee foto's toevoegen aan de aanvraag voor een Europees certificaat voor het opgezette dier;
  • het nummer van de microchip van het opgezette dier in het aanvraagvermelden.

Als specimens niet kunnen worden geïdentificeerd, kan de CITES-dienst 

  • ofwel weigeren een Europees certificaat af te leveren,
  • ofwel een transactiespecifiek certificaat afleveren dat geldig is voor één enkele transactie.

Het plaatsen van een elektronische chip in één onderdeel van het skelet (bijv. de schedel) is niet voldoende om het volledige skelet, dat uit verschillende losse beenderen bestaat, te identificeren. Als algemene regel levert de CITES-dienst in zo'n geval een transactiespecifiek certificaat af dat geldig is voor één enkele transactie.

De CITES-dienst zal van geval tot geval beoordelen of identificatie door middel van een microchip of gesloten pootring voldoende is om een certificaat zonder beperkingen af te leveren.

Wanneer u een nieuw Europees certificaat aanvraagt ter vervanging van het oude certificaat, moet u ons ook het oude originele certificaat per post toesturen. Vergeet niet het nummer van de aanvraag van het nieuwe certificaat in uw brief te vermelden.
 

Bijlage B

Voorbeelden van soorten van Bijlage B: ijsbeer, nijlpaard, leeuw, enz.

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage B, moet u de koper op het moment van de transactie een document bezorgenwaaruit blijkt dat het op legale wijze is verkregen: factuur, gedetailleerde overdrachtsverklaring, enz. Dit document garandeert de traceerbaarheid van het specimen.

Gebruik in het geval van een overdrachtsverklaring bij voorkeur het EU-model van overdrachtsverklaring.

De overdrachtsverklaring moet in het bijzonder het volgende vermelden:

  • de naam van de soort (wetenschappelijke naam); 
  • de beschrijving (opgezet dier, huid, enz.) met, indien mogelijk, foto's en afmetingen;
  • het identificatienummer van het dier, indien beschikbaar;
  • als het specimen ingevoerd werd in de EU: het nummer van de CITES-invoervergunning van de lidstaat van invoer en de afgiftedatum ervan;
  • de contactgegevens van de verkoper en de koper;
  • de transactiedatum;
  • de handtekeningen van beide partijen.
     

Bijlage C of D

Voorbeelden van soorten in bijlage C of D: de blauwe pauw, enz.

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage C of D, hoeft u de koper geen specifiek document te overhandigen.
 

Taxidermiewerk in opdracht van een andere persoon

De wettelijke bepalingen zijn anders wanneer u een taxidermiewerk uitvoert  in opdracht van een andere persoon op een specimen dat niet van u is.

Als taxidermis bent u  immers niet de eigenaar van het specimen, u heeft het niet gekocht en u verkoopt het niet. U wordt betaald door de eigenaar van het specimen om een specifiek taxidermiewerk uit te voeren.

U moet er echter wel voor zorgen dat aan bepaalde bepalingen wordt voldaan, afhankelijk van de Bijlage van Verordening (EG) nr. 338/97 waarin de soort is opgenomen.
 

Bijlage A

Voorbeelden van soorten van Bijlage A: luipaard, ocelot, wolf, …

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage A, dient u te controleren of het specimen legaal verworven is en ereen origineel Europees certificaat voor is afgeleverd.

Tijdens de hele duur van het taxidermiewerk, en dit tot het moment waarop u het opgezette specimen terug overdraagt aan de eigenaar, dient u een kopie van het Europees certificaat met de beschrijving van het specimen van vóór het taxidermiewerk in uw bezit te hebben.

Na het ophalen van het opgezette specimen moet de eigenaar een nieuw Europees certificaat aanvragen met de nieuwe beschrijving van het specimen.
 

Bijlage B

Voorbeelden van soorten van Bijlage B: ijsbeer, nijlpaard, leeuw, enz.

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage B, dient u te controleren of het specimen legaal verworven is.

Tijdens de hele duur van het taxidermiewerk, en dit tot het moment waarop u het opgezette specimen terug overdraagt aan de eigenaar, dient u in het bezit zijn van een kopie van het bewijs van de legale herkomst van dit specimen door de eigenaar, dat voldoende gedetailleerd is om de link naar het specimen te kunnen leggen: kopie van de aankoopfactuur of overdrachtsverklaring die de eigenaar ontving toen hij het specimen verwierf.
 

Bijlage C of D

Voorbeelden van soorten in bijlage C of D: de blauwe pauw, enz.

In het geval van een specimen dat behoort tot een soort van Bijlage C of D, hoeft u over geen enkel specifiek document te beschikken.
 

Handel in specimens van beschermde soorten buiten de Europese Unie (EU)

U hebt CITES-documenten nodig voor alle transacties met derde landen.

Als u bijvoorbeeld een huid van een ijsbeer uit Canada wilt invoeren, hebt u een invoervergunning nodig die is afgegeven door de Belgische CITES-dienst en een uitvoervergunning die is afgegeven door het Canadese CITES-beheersorgaan.

Het vereiste type document hangt af van:

  • de transactie: invoer, uitvoer of wederuitvoer;
  • de Bijlage waarin de soort is opgenomen.

Als u taxidermiewerk uitvoert op een specimen uit een derde land dat niet tot de EU behoort, hebt u eerst een invoervergunning nodig, afgegeven door de Belgische CITES-dienst, en een uitvoervergunning, afgegeven door het CITES-beheersorgaan van het uitvoerende land.
Vervolgens hebt u een wederuitvoercertificaat nodig, afgegeven door de Belgische CITES-dienst, om het bewerkte specimen terug te kunnen sturen naar het derde land.

Meer informatie

Register van binnenkomst en vertrek

Wanneer u een commerciële activiteit uitoefent met specimens van dieren van een soort die is opgenomen in Bijlage A of B van Verordening (EG) nr. 338/97, dan moet u een register van binnenkomst en vertrek bijhouden.

U dient dus een register van binnenkomst en vertrek bij te houden wanneer u specimens koopt en verkoopt. U moet dit register ook bijhouden wanneer u taxidermiewerk voor een derde verricht, zelfs als u het betreffende specimen niet koopt of verkoopt.

U moet dit register bewaren op de plaats waar u uw activiteit uitoefent en het ter beschikking stellen van de toezichthoudende autoriteiten.

Een register van binnenkomst en vertrek is niet nodig voor specimens van bepaalde vogels die vaak in gevangenschap worden gekweekt.

Hoe het register van binnenkomst en vertrek invullen?

Op de pagina Welke documenten heb ik nodig? vindt u alle informatie die u nodig hebt om het register van binnenkomst en vertrek correct in te vullen.
 

Model van register van binnenkomst en vertrek

U kunt modelregisters in pdf-formaat downloaden van onze website:

CITES-documenten aanvragen

U moet de nodige documenten aanvragen voordat u koopt of verkoopt.
 

Door de Belgische CITES-dienst afgeleverde documenten

Op de pagina Welke documenten heb ik nodig? vindt u alle praktische informatie (tarieven, termijnen, douaneformaliteiten, enz.) over de benodigde CITES-documenten: 

  • Europees certificaat;
  • invoervergunning;
  • kennisgeving van invoer;
  • uitvoervergunning;
  • wederuitvoercertificaat.

U dient deze documenten via ons online loket aan te vragen.
 

Hulp bij het aanvragen van CITES-documenten via ons online loket

Uitvoervergunning of wederuitvoercertificaat afgegeven door een land buiten de EU

Over het algemeen is het de leverancier die de uitvoervergunning aanvraagt in het derde land buiten de EU.

Zodra de uitvoervergunning is afgegeven, vraagt u de leverancier om u een scan van deze vergunning te sturen. Daarna kunt u dan een invoervergunning aanvragen en deze scan bij uw aanvraag voegen.
 

De CITES-documenten lezen en begrijpen

De CITES-documenten kunnen soms moeilijk te begrijpen en te interpreteren zijn. U vindt alle uitleg over de gegevens en informatie die

  • een Europees certificaat,
  • een invoervergunning,
  • een uitvoervergunning,
  • een wederuitvoercertificaat of
  • een kennisgeving van invoer

bevatten op de volgende pagina's:

Inbreuken

Inbreuken op de wetgeving in verband met door CITES beschermde soorten zijn strafbaar bij wet.
Voor meer informatie verwijzen we naar de pagina Risico's bij inbreuk.
 

Aanvullende informatie