Bijen en electromagnetische golven

Elektromagnetische vervuiling is een controversieel thema dat nog te weinig werd bestudeerd. Deze hypothese wordt door sommige bijenhouders  aangehaald, maar is nog niet bewezen of bevestigd door overtuigende studies.

We weten dat bijen in hun lichaam magnetische kristallen herbergen waarmee ze aardmagnetische velden opvangen en zich in de ruimte kunnen oriënteren. We gaan ervan uit dat bijen gevoelig op aardmagnetische velden reageren, maar toch is het nog niet bewezen dat  deze golven al dan niet één van de oorzaken zijn voor de achteruitgang van de bijen gedurende de laatste jaren.

Onderzoek die is gevoerd in de jaren 80 toonde aan dat de bijen kleine veranderingen in een magnetisch veld zouden kunnen detecteren, maar deze gevoeligheid zou verminderen naarmate de frequentie van dit magnetische veld toeneemt (boven 60 Hz). De elektromagnetische golven, die van draadloze toestellen zoals GSM’s worden uitgezonden, gebruiken hoge frequenties (megahertz of gigahertz) . Volgens dit onderzoek zouden bijen door deze golven niet worden aangetast.

Er rezen twijfels met de publicatie van verschillende studies die aantonen dat bijen gevoelig zijn voor elektromagnetische velden. Onderzoekers van de Universiteit van Koblenz  hebben het effect bestudeerd van bepaalde magnetische velden op bijen. Die wetenschappers hebben een aantal korven blootgesteld aan de straling van draadloze telefoniestations volgens de DECT-norm. Volgens deze studie ligt het gewicht van de honingcellen in bestraalde kolonies 20 % lager dan in niet-bestraalde kolonies. Het aantal bestraalde bijen dat terugkeert naar de korf ligt bovendien veel lager dan bij de niet-bestraalde bijen. We weten evenwel dat als de bijen niet terugkeren naar de korf ze sterven. Er moet voorzichtig worden omgesprongen met die resultaten, want er is heel wat kritiek op de in het kader van deze studies gebruikte methodologie.

Er moeten nog grootschalige studies worden uitgevoerd. Momenteel bestaan er in België geen dergelijke studies.

Bronnen:
Kirschvink, Joseph L.; Padmanabha, S.; Boyce, C. K.; Oglesby, J., 1997: Measurement of the threshold sensitivity of honeybees to weak, extremely low-frequency magnetic fields. Journal Of Experimental Biology. 200(9): 1363-1368
« Verhaltensänderung unter elektromagnetischer Exposition ». 2005. Etude pilote allemande réalisée par Hermann Stever, Jochen Kuhn, Christoph Otten, Bernd Wunder et Wolfgang Harst. Universität Koblenz-Landau
Kirschvink, Joseph L.; Padmanabha, S.; Boyce, C. K.; Oglesby, J., 1997: Measurement of the threshold sensitivity of honeybees to weak, extremely low-frequency magnetic fields. Journal Of Experimental Biology. 200(9): 1363-1368