Eutrofiëring 

Het probleem

Eutrofiëring of vermesting treedt op wanneer er te veel nutriënten, zoals fosfaten en nitraten, in het water aanwezig zijn. Dit is meestal door toedoen van de menselijke activiteiten zoals landbouw en industrie. Op het eerste zicht lijkt dit geen probleem: planten in rivieren, meren en oceanen kunnen in de eerste plaats vooral profiteren van dit verhoogde aanbod aan voedingsstoffen.

In water benutten algen als eerste deze extra influx aan nutriënten waardoor er een explosieve algenbloei kan optreden. Wanneer de algen vervolgens sterven, worden ze afgebroken door bacteriën in aeroob proces. Hierdoor wordt zuurstof geleidelijk uit het water onttrokken. Dit kan uiteindelijk leiden tot vissterfte en voedselschaarste voor vogels.

Een bijkomend gevaar is dat sommige algensoorten een resem aan giftige stoffen produceren die door dier of mens kunnen worden opgenomen met symptomen als spierverkramping, koorts, diarree of oogirritatie tot gevolg. De kleur van de algen is belangrijk om te identificeren over welke soort het gaat en welk type toxines ze produceren. Aan onze kust kan deze algenbloei voorkomen onder de vorm van groen tij of schuim op het strand.

Wat doet de overheid ?

Het probleem van de eutrofiëring van het mariene milieu wordt vooral aangepakt door de uitvoering van de Kaderrichtlijn water. In samenwerking met de OSPAR-landen wordt er gemonitord en worden maatregelenprogramma’s uitgewerkt. Momenteel heeft de dienst Marien milieu een studie besteld die de influx van nutriënten op land naar zee  in kaart brengt. Op die manier kunnen nadien doelgerichter maatregelen worden getroffen om eutrofiëring bij de bron aan te pakken. Verder is dankzij het gebruik van fosfaatvrije wasmiddelen er sinds de jaren ’90 een daling vastgesteld in de aanvoer van fosfaten. Het gebruik van fosfaten in wasmiddelen is in België verboden sinds 2003; in afwasmiddelen sinds 2017. 

Wat kan jij doen?

  • Wees je ervan bewust welke meststoffen en chemicaliën je gebruikt. Gebruik ze verstandig zodat ze bij onweer niet gewoon wegspoelen naar een nabijgelegen waterweg.
  • Zorg voor minder watervervuiling door ecologische schoonmaak-, (vaat)was- en verzorgingsproducten en verven (bv. met het EU -Ecolabel) te gebruiken. Gebruik ontsmettings- en bestrijdingsmiddelen en andere chemische producten zoals bleekwater, ontkalkers en ontstoppers alleen indien nodig, veilig en op de juiste manier.