Legionellabacteriën komen voor in de natuur : in water en in de bodem. In de natuur zijn ze over het algemeen onschadelijk voor de mens. Echter, in omstandigheden die gunstig zijn voor hun vermenigvuldiging (onder meer in industriële gebouwen of installaties) kunnen ze ademhalingsziektes teweegbrengen.

Men vindt ze geregeld :
• in warmwaterleidingen want ze verkiezen temperaturen tussen 25 en 45 C ;
• in alle natuurlijke of kunstmatige watermilieus : koudwaterleidingen, reservoirs van koeltorens, airco-installaties en koelsystemen, luchtbevochtigers, waterbekkens en fonteinen, jacuzzi’s, vernevelingsinstallaties, enz.

De bacterie komt vrij in de lucht door verstuiving (microdruppels), in douches, zwembaden, fonteinen,…

Legionellabacteriën die in grote hoeveelheden worden ingeademd wanneer ze in de lucht zweven, en verspreid worden via waterdruppeltjes, veroorzaken twee vormen van luchtweginfecties :

 de goedaardige vorm, de Pontiac koorts (95% van de gevallen) : de infectie uit zich door een griepachtig syndroom met koorts, rillingen, spierpijnen, hoofdpijn, duizeligheid en soms diarree. Deze vorm, die zelden als dusdanig wordt gediagnosticeerd, geneest spontaan na 2 à 5 dagen ;

 de ernstige vorm, de veteranenziekte of legionellose (5% van de gevallen) : deze veroorzaakt een longinfectie die vaak ernstig is en gepaard gaat met spijsverteringsstoornissen en verwardheid. In 10 à 30% van de gevallen is de ziekte dodelijk maar ze kan worden genezen door inname van antibiotica bij het opduiken van de eerste symptomen. De ziekte treft meer mannen dan vrouwen. Ook rokers en patiënten met verlaagde immuniteit lopen een groter risico, en het aantal geïnventariseerde gevallen neemt toe met de leeftijd.

Om de aanwezigheid van legionellabacteriën in de lucht te voorkomen, moet u ervoor zorgen dat ze zich niet kunnen vermenigvuldigen in het water :

• bij het installeren van de warmwaterleidingen, moet u vermijden dat het water op bepaalde plaatsen stagneert (ellebogen, doodlopende aftakkingen ...)
• hou de temperatuur van het water ˂ 25°C of > 45°C (opgelet voor brandwonden)
• isoleer de koudwaterleidingen om opwarming van het water te vermijden
• bestrijd kalkaanslag en corrosie van kranen en kraanonderdelen
• onderhoud de reservoirs en de distributiecircuits (regelmatig leeg laten lopen, ontkalking en ontsmetting door thermische shock of chloorshock)
• elimineer de zones waar waterstagnatie optreedt