Het Europees Milieuagentschap definieert een indicator als « een representatieve geobserveerde waarde van een te onderzoeken fenomeen ».

Wat is een milieu-indicator?

De indicatoren kwantificeren informatie doordat ze deze combineren met een groot aantal, verschillende gegevens. De informatie die hieruit voortvloeit wordt bijgevolg gesynthetiseerd. De indicatoren vereenvoudigen dus de informatie, wat kan helpen om complexe fenomenen te begrijpen.

De indicatoren concentreren zich op bepaalde aspecten van een probleem die als essentieel worden beschouwd en waarvoor er gegevens beschikbaar zijn.

Er bestaan een groot aantal verschillende milieu-indicatoren.

Ze worden over het algemeen onderverdeeld volgens het zogenaamde « DPSIR »-model, D staat voor Driving Forces (drijvende krachten), P voor Pressures (druk), S voor State (Staat), I voor Impacts en R voor Responses (Reactie).

Dit model is het model dat door het Europees Milieuagentschap wordt gebruikt.

Het DPSIR-model stelt een analyse van de systemen voor: zowel de economische als sociale ontwikkeling oefenen druk op het leefmilieu uit en bijgevolg wordt de toestand van het leefmilieu gewijzigd. Dit heeft gevolgen voor bv. de gezondheid van de mens, de ecosystemen en materialen, wat kan leiden tot een reactie van de maatschappij met impact op de drijvende krachten, de druk, de toestand van het leefmilieu of met rechtstreekse impact via aanpassingen of herstelmaatregelen.
 
DPSIR-nl

Legende : DPSIR-model van het Europees Milieuagentschap (bron)

Waartoe dienen de indicatoren?

De groeiende ongerustheid over de milieuproblematiek heeft de behoefte aangewakkerd om betrouwbare en begrijpbare milieu-informatie te ontwikkelen. Dat heeft er ook toe geleid dat er inspanningen werden geleverd om de toestand van het leefmilieu in verschillende landen en internationale organisaties zoals de Verenigde Naties te meten om aldus wetenschappelijke informatie hierover te analyseren en rapporteren.

Bedoeling van een milieu-indicator is om informatie over het leefmilieu en de menselijke activiteiten die een invloed op het leefmilieu hebben zo mee te delen dat de nadruk wordt gelegd op problemen die ontstaan alsook de aandacht wordt gevestigd op de efficiëntie van het bestaande beleid.

Welke federale indicatoren bestaan er ?

Aangezien de federale overheid niet over de toestand van het leefmilieu rapporteert, hebben de meeste indicatoren betrekking op drijvende krachten of reacties.
U vindt in de federale nota’s over de milieu-indicatoren verschillende soorten federale indicatoren, bijvoorbeeld het beheer van nucleair afval, de CO2-uitstoot van wagens, de hoeveelheid pesticiden en biociden die in België op de markt worden gebracht, enz…