Voor 57 categorieën van machines voor gebruik buitenshuis gelden op Europees vlak specifieke regels met betrekking tot de geluidsemissies. Deze regels worden opgelegd door de Europese richtlijn 2000/14/EG, die in Belgische wetgeving werd omgezet door het Koninklijk Besluit van 6 maart 2002 betreffende het geluidsvermogen van materieel voor gebruik buitenshuis (officieuze geconsolideerde versie , officiële versie, sommige bijlagen zijn niet opgenomen om technische redenen).).
- Voor welke producten is de richtlijn van toepassing?
Onder de richtlijn vallen machines en werktuigen die in de bewoonde zones worden gebruikt en die daarom kunnen bijdragen tot geluidshinder in de leefomgeving, ongeacht of ze voor professioneel of voor privaat gebruik bedoeld zijn.
Lees in bijlage I van het KB van 6 maart 2002 (of in onze folder) welke machines concreet aan deze reglementering zijn onderworpen.
- Wie is verantwoordelijk voor de conformiteit van het product?
Vooraleer u als fabrikant deze machines of werktuigen op de markt mag brengen, moet u ervoor zorgen dat ze voldoen aan de vereisten van de Europese richtlijn. Ook als u een assembleur, installateur of importeur bent, heeft u bepaalde verplichtingen.
Wanneer de fabrikant niet op het grondgebied van de Europese Unie gevestigd is en daar geen gemachtigde heeft aangeduid, wordt eenieder die zijn product op de Europese markt brengt, beschouwd als fabrikant en moet hij de verantwoordelijkheid dragen voor de conformiteit van het product.
- Welke zijn de vereisten van deze reglementering?
Op elke machine en elk apparaat die onder deze richtlijn vallen, dient de fabrikant een geluidsmarkering te plaatsen. Deze markering geeft het gewaarborgde geluidsvermogen van de machine aan. Voor sommige categorieën (opgenomen in bijlage XI van het KB van 6 maart 2002, zoals bijv. grasmaaiers) worden grenswaarden opgelegd voor een gewaarborgd geluidsvermogen. Voor andere machines en werktuigen (opgenomen in bijlage XII van het KB van 6 maart 2002) gelden geen grenswaarden; enkel een geluidsmarkering is verplicht (bijv. kettingzagen, houthakselaars). Naast de vermelding van het gewaarborgde geluidsvermogen moet het materieel voorzien zijn van een CE-label en de EG-verklaring van overeenstemming.
- Hoe verloopt de procedure van conformiteitsbeoordeling?
1. Keuze van de module voor de conformiteitsevaluatie
De conformiteitsevaluatie wordt gedaan door de fabrikant of de invoerder. Er zijn verschillende modules mogelijk, beschreven in bijlagen V, VI, VII en VIII van het KB van 6 maart 2002.
- Bijlage V. Interne fabricagecontrole
- Bijlage VI. Interne fabricagecontrole met beoordeling van de technische documentatie en periodieke controles
- Bijlage VII. Exemplaarkeuring
- Bijlage VIII. Volledige kwaliteitsborging
Bijlage V (Interne fabricagecontrole) is geschikt voor materieel dat niet onderworpen is aan geluidslimieten, dus voor materieel uit de lijst van bijlage XII van het KB van 6 maart 2002. De procedure volgens bijlagen VI, VII ofwel VIII wordt gevolgd voor materieel waarvoor wel geluidslimieten gelden (opgenomen in bijlage XI van het KB van 6 maart 2002).
Voor materieel in bijlage XI (met geluidslimieten) moet men beroep doen op één van de keuringsinstanties die door de overheid aangemeld zijn bij de Europese Commissie (zogenaamde aangemelde instanties). De aangemelde instanties meten voor de fabrikant (of de invoerder) de geluidsemissies van het product of ze controleren het volledige kwaliteitsborgsysteem van de onderneming (voor conformiteitsevaluatie volgens bijlage VIII van het KB). Op basis van geluidsmetingen wordt een gegarandeerd geluidsvermogen berekend dat rekening houdt met meet- en productieonzekerheden. Zie in de Europese databank NANDO welke organismen in België bevoegd zijn als aangemelde instantie voor de richtlijn 2000/14/EG.
2. Opmaken van het technisch dossier
Het resultaat van de conformiteitsbeoordeling wordt vastgelegd in een technische documentatie, die de fabrikant 10 jaar moet bewaren. Dit technisch dossier moet de elementen bevatten die beschreven zijn in bijlagen V, VI, VII, VIII van het KB. Het technisch dossier kan worden opgevraagd door de controlerende instanties (in het kader van het markttoezicht), als men twijfels heeft over de conformiteit van het product.
3. Opstellen van de verklaring van overeenstemming
Op basis van gegevens verkregen in de conformiteitsevaluatieprocedure, stelt de fabrikant of zijn gemachtigde een verklaring van overeenstemming op. Deze verklaring bevat onder andere de waarden voor het gemeten en het gewaarborgd geluidsvermogen. In bijlage II van het Koninklijk Besluit vindt u welke andere elementen dit document moet bevatten. De verklaring wordt opgesteld in de drie Belgische landstalen als het product voor België bestemd is. De verklaring van overeenstemming moet bij elk product aanwezig zijn, als onderdeel van een gebruiksaanwijzing of als afzonderlijk document.
Een kopie van de verklaring van overeenstemming moet naar de bevoegde nationale instanties (onze FOD, zie adres in de folder) en aan de Europese Commissie worden verstuurd. Deze laatste verzamelt de gegevens van de verklaringen van overeenstemming. De Commissie heeft een interactieve databank gemaakt (databank Noise) waar de fabrikant of zijn gemachtigde de gegevens van de verklaring van overeenstemming zelf kan invoeren. Deze website is ook voor het publiek toegankelijk.
4. Het aanbrengen van de geluidsmarkering en het CE-label
Elk product moet voorzien worden van een geluidsmarkering en CE-label. De geluidsmarkering geeft het gewaarborgde geluidsvermogen van de machine aan, gemeten en berekend volgens de voorschriften van de richtlijn.
Het CE-label mag enkel worden aangebracht op een product waarvoor de procedure van conformiteitsbeoordeling afgerond is en dat conform is bevonden aan alle toepasselijke Europese voorschriften in verband met de productnormering op vlak van veiligheid en gezondheid.
- Mag men een niet-conform product op een vakbeurs of tentoonstelling tonen?
Ja, men mag op een vakbeurs of een tentoonstelling een product tonen dat nog niet conform is aan deze regels (bijvoorbeeld een product dat nog geen geluidsmarkering heeft). Soms gaat het over een product dat pas ontwikkeld is en dat nog zijn weg op de markt zoekt. Maar in dit geval moet de exposant in de onmiddellijke omgeving van een product (of hierop) een goed zichtbaar bord plaatsen waarop duidelijk aangegeven is dat het product in kwestie niet conform is en dat het niet in de handel wordt gebracht of in gebruik genomen totdat het in conformiteit is gebracht.
Lees meer over de reglementering op de website van de Europese Commissie en in onze folder.