Om het probleem van zwerfvuil op onze stranden en in zee aan te pakken, zijn voldoende gegevens hierover nodig. Geëngageerde burgers kunnen hierbij helpen. Ter gelegenheid van de Europese Week van de Afvalvermindering, ondertekenden minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne en Proper Strand Lopers vzw daarom een overeenkomst om het strandafval te monitoren. Proper Strand Lopers vzw is een organisatie bestaande uit actieve vrijwilligers die afval van de Belgische stranden verwijderen. Zij zullen de data hiervan registreren. Ook werd de ‘Wasted Poseidon’ ingewijd, een kunstwerk gemaakt van afval uit zee. De zeegod zal overwinteren in de inkomhal van het gebouw van de FOD Volksgezondheid, het RIZIV en het FAGG, om bezoekers en personeel te sensibiliseren. De zee begint immers bij jezelf!

Marien zwerfvuil is een wereldwijd probleem dat blijft toenemen in alle zeeën en oceanen. Gevreesd wordt dat de oceanen tegen 2050 meer plastic dan vis kunnen bevatten. Het plasticprobleem vormt een ernstig risico voor het milieu, land- en zeedieren en de menselijke gezondheid. Ook aan onze kust blijft achtergelaten afval, dat in de zee terecht kan komen, een groot probleem. Tijdens de Europese Week van de Afvalvermindering die deze week plaatsvindt, worden alle Europeanen aangemoedigd om sensibiliseringsacties te voeren rond duurzame hulpbronnen en afvalbeheer.

Indicator voor de netheid van onze stranden

Om de plasticvervuiling op onze Belgische stranden in kaart te brengen, heeft minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne een overeenkomst afgesloten met de vzw Proper Strand Lopers. Doel is om gegevens en informatie te verzamelen over zwerfvuil op het strand met de hulp van geëngageerde burgers. Op die manier kunnen zij nog meer een belangrijke rol spelen bij het aanpakken van zwerfvuil.


Van links naar rechts: Pierre Kerkhofs (FOD Volksgezondheid), Tim Corbisier (Proper Strand Lopers), Vincent Van Quickenborne (minister van Noordzee)

Concreet zal er in de tien kustgemeentes vier keer per jaar hetzelfde traject van 100m geruimd worden. Daarbij zal nauwkeurig geregistreerd worden welk type afval er precies werd gevonden. Deze gegevens zullen dienen als een indicator voor de netheid van onze stranden en ze maken ook gerichtere maatregelen mogelijk. De werking van Proper Strand Lopers wordt hiertoe ondersteund met een toelage van € 7.000.

De overeenkomst kadert binnen het federaal actieplan marien zwerfvuil. Het plan wil zwerfvuil op zee voorkomen en afval dat zich reeds in het mariene milieu bevindt, verwijderen. Eén van de acties is het stimuleren van burgerwetenschap via het monitoren van afval op stranden. Door samenwerking met actieve burgers en organisaties, kan de Noordzee properder worden.

Wanhopige zeegod

Afgelopen zomer stelden Proper Strand Lopers de ‘Wasted Poseidon’ voor, volledig gemaakt van afval gevonden op het strand. Het kunstwerk vertegenwoordigt een wanhopige zeegod die de mensheid komt vragen waarom zijn leefwereld er zo slecht aan toe is. Met het beeld wou de organisatie strandgangers sensibiliseren om afval op te ruimen of minstens geen zwerfvuil achter te laten aan zee. Ook op zijn overwinterplek in de inkomhal van het gebouw van de FOD Volksgezondheid aan de Galileelaan in Brussel zal de Poseidon herinneren aan het feit dat iedereen mee kan helpen met de bescherming van de zee. Eenzelfde boodschap die de campagne ‘De zee begint bij jezelf’ van de dienst Marien Milieu van de FOD uitdraagt. 
 

Tim Corbisier, Proper Strand Lopers vzw: “Dit is een belangrijke samenwerking voor onze jonge organisatie. We beschikken sinds onze oprichting in 2016 over unieke informatie betreffende marien zwerfvuil aan onze kust. Door middel van het methodisch registreren van aangespoeld afval zullen deze gegevens enkel maar nauwkeuriger worden. Dit project voldoet aan de behoefte van burgers die een gezonde en zinvolle tijdsbesteding zoeken. Dat ze hiermee de bevolking sensibiliseren over de zwerfvuilproblematiek en kunnen bijdragen aan de wetenschap is nog eens mooi meegenomen.”