Op 21 mei vieren we Natura 2000-dag. Een dag waarop het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden in de schijnwerpers wordt gezet. Water en natuur, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Al 30 jaar wordt er gewerkt aan het Natura 2000-netwerk dat in belangrijke mate bijdraagt aan de bescherming van natuurlijke habitats en wilde planten en dieren. Ieder jaar worden rond de Natura 2000-dag wandelingen en activiteiten op touw gezet om de Natura 2000-gebieden en de bijhorende projecten in de schijnwerpers te plaatsen. En toch is er een groep van gebieden die onderbelicht blijft … Ze bevinden zich namelijk helemaal onder water, in onze Noordzee.

Om de rijke biodiversiteit van onze Noordzee te beschermen zijn er vijf Natura 2000-gebieden aangeduid. Samen omvatten ze iets meer dan 1/3 van onze zeegebieden. Twee gebieden, de Vlaamse Banken en de Vlakte van de Raan, zijn aangeduid voor de bescherming van de aanwezige ondiepe zandbanken en de banken van schelpkokerwormen en grindbedden die er voorkomen. De drie overige gebieden dienen voor de bescherming van zeevogels.


Kaart 'Natuurbescherming' uit de brochure ‘Er beweegt wat op zee. Het marien ruimtelijk plan 2020-2026’


De Noordzee is één van de drukste zeeën ter wereld, met o.a. belangrijke vaarroutes, grote windmolenparken, zandwinning en zeevisserij. Dit maakt het niet evident om ambitieuze natuurdoelen waar te maken. Toch is dit het doel dat de dienst Marien Milieu van de FOD Volksgezondheid nastreeft. Zo werken we aan de vrijwaring van de meest waardevolle zones door het uitsluiten van bodemberoering. Daarnaast onderzoeken we hoe we de impact van nieuwe windmolenparken zo minimaal mogelijk kunnen houden. In de toekomst willen we de natuur ook actief ondersteunen; daarom gaan we momenteel na welke stappen we moeten nemen om grind- en oesterbedden te herstellen. Op 31 mei stellen we onze visie rond natuurherstel in het Belgische deel van de Noordzee voor tijdens een kick-off event in De Grote Post in Oostende.


(c) Saskia Van Gaever - dienst Marien Milieu 

Biodiversiteit en waterkwaliteit: essentieel voor een gezonde Noordzee

Natuurgebieden en de mate waarin zij habitats en soorten succesvol kunnen herbergen, zijn natuurlijk onlosmakelijk verbonden met de algemene kwaliteit van het milieu. Heel belangrijk voor het marien milieu is de uitvoering van de Kaderrichtlijn Mariene Strategie. Die strategie stelt milieudoelen voorop voor een hele reeks parameters zoals invasieve exoten, biodiversiteit, onderwatergeluid, gezonde visbestanden, waterkwaliteit en zwerfvuil.

En zo komen we opnieuw aan land: de waterkwaliteit en de aanwezigheid van zwerfvuil in zee worden immers in belangrijke mate beïnvloed door de instroom van rivieren. Omdat we geen water naar de zee willen dragen, is samenwerking met Vlaanderen, Brussel en Wallonië (die bevoegd zijn voor de rivieren) dan ook noodzakelijk. Daarnaast zetten we de positieve impact die iedereen kan hebben in de kijker met onze campagne “De zee begint bij jezelf”. De zee zorgt voor ons: ze voorziet ons van zuurstof, voedsel en zoveel meer. Laten we dan zelf ook zorg dragen voor de zee!

Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Noordzee: “De klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de 21e eeuw. We zijn met deze regering zeer ambitieus om over te schakelen op hernieuwbare energie. De oorlog in Oekraïne heeft die energietransitie nog versneld. We maken daarbij van onze Noordzee de grootste energiecentrale van België. Ons land is niet enkel een voortrekker in de bouw van windmolens maar ook in het opvolgen en beperken van de milieueffecten van de offshore windparken. We voeren al jaren grondig wetenschappelijk onderzoek hiernaar. Dit lopend onderzoek moet ons in staat stellen de negatieve effecten van groene energie ook in de Natura 2000-gebieden minimaal te houden en geeft aan dat er eveneens positieve effecten kunnen ontstaan. Recent werd het eerste levende exemplaar van de Europese platte oester op de Belgische zeebodem gespot in tientallen jaren. Deze soort kwam vroeger algemeen voor in de grindbedden binnen de Natura 2000-gebieden en in de komende jaren zullen we actief inzetten op het herstel ervan.”
 
Meer info