Van 9 tot 13 juni vond in Nice de derde VN-Oceaantop (UNOC3) plaats. 60 staatshoofden, tal van ministers en honderden experten kwamen er samen om te spreken over oceaanbescherming. België was er sterk vertegenwoordigd en zette meteen de toon door op de eerste dag het belangrijke BBNJ-akkoord te ratificeren.
Onze delegatie was veelzijdig samengesteld, met vertegenwoordigers van onder andere het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ), het Instituut voor Natuurwetenschappen, DG Scheepvaart (FOD Mobiliteit), FOD Buitenlandse Zaken en de dienst Marien Milieu van de FOD Volksgezondheid.
De aanwezigheid van twee federale ministers benadrukte het Belgische engagement: minister Annelies Verlinden (Justitie en Noordzee) vertegenwoordigde België aan het begin van de week in verschillende bilaterale en publieke engagementen, terwijl minister Jean-Luc Crucke (Mobiliteit, Klimaat en Ecologische Transitie) namens België onze nationale verklaring presenteerde aan het einde van de week.
Minister Crucke leidde ook een belangrijk panel over de link tussen de oceaan, het klimaat en biodiversiteit. Hij pleitte ervoor om de oceaan op te nemen in nationale klimaat- en biodiversiteitacties en inspireerde de aanwezigen om op zoek te gaan naar oplossingen die zowel klimaatverandering, biodiversiteitsverlies, als de achteruitgaan van de gezondheid van de oceaan tegengaan. Respect voor mensenrechten, innovatieve financiering en traditionele en wetenschappelijke kennis staan hierbij centraal.
België ratificeert BBNJ-akkoord
Een belangrijk moment voor België tijdens UNOC3 was de officiële ratificatie van het BBNJ-akkoord (Biodiversity Beyond National Jurisdiction), dat het mogelijk maakt om de biodiversiteit op volle zee juridisch te beschermen. Op 9 juni overhandigde minister Verlinden namens België het ratificatie-instrument aan de Verenigde Naties.
In totaal ratificeerden een twintigtal landen het akkoord tijdens UNOC3, wat het aantal ratificaties op 50 brengt. De druk ligt hoog om tegen de Algemene Vergadering van de VN in september het vereiste minimum van 60 te halen, zodat het akkoord in werking kan treden.
België blijft zich intussen inzetten voor een ambitieuze implementatie van het akkoord. Samen met VLIZ en het Instituut voor Natuurwetenschappen organiseerden we een goed bijgewoond evenement rond het Clearing House Mechanism voor BBNJ. Daarnaast namen we deel aan het side-event van de High Seas Alliance, ‘Celebrating High Seas Action’, dat focuste op het versnellen van de ratificatie en een ambitieuze uitvoering van het akkoord.
Sterke Belgische inzet op meerdere fronten
Ook buiten BBNJ zette België belangrijke stappen. Ambassadeur Willem van de Voorde, Belgisch Speciaal Gezant voor Klimaat en Milieu, vertegenwoordigde ons land tijdens een ministeriële vergadering over plasticvervuiling, die uitmondde in een gezamenlijke verklaring ter voorbereiding van de onderhandelingen in Genève in augustus.
België sloot zich ook aan bij een aantal internationale initiatieven. Zo ondertekenden we een intentieverklaring met Mercator Ocean International, nemen we deel aan de testfase van het International Platform for Ocean Sustainability (IPOS), en werden we lid van de High Ambition Coalition for a Quiet Ocean. Samen met Frankrijk organiseerde België een goed bezochte infosessie over de impact van onderwatergeluid.
De volgende VN-Oceaantop vindt plaats in 2028 en zal georganiseerd worden door Chili en Zuid-Korea.