Gewasbeschermingsmiddelen in huisstof: Wat betekent dit voor onze gezondheid? 

In oktober 2024 publiceerde VELT een onderzoek naar de aanwezigheid van pesticiden in Vlaamse en Nederlandse slaapkamers. Dit onderzoek toont aan dat bepaalde gewasbeschermingsmiddelen - pesticiden die gebruikt worden in de land- en tuinbouw - in huisstof werden aangetroffen. Dit betekent echter niet automatisch dat er een gezondheidsrisico is. We komen dagelijks in contact met verschillende chemische stoffen, van synthetische of natuurlijke oorsprong. De kernvraag is in welke mate deze stoffen onze gezondheid kunnen beïnvloeden. 

Lage concentraties in huisstof 

De analysetechnieken voor het opsporen van gewasbeschermingsmiddelen zijn steeds gevoeliger geworden, waardoor zelfs minieme hoeveelheden kunnen worden gedetecteerd. De gemeten concentraties in het onderzoek van VELT zijn zo laag dat er geen schadelijke effecten voor de gezondheid van bewoners worden verwacht. Er is dan ook geen reden voor een versnelde herziening van de toelating van de betrokken producten. 

Maatregelen en toekomstig onderzoek 

Hoewel er op basis van het huidige onderzoek geen direct risico is, blijven er onzekerheden bestaan over de effecten van blootstelling aan meerdere stoffen die gelijktijdig in lage concentraties aanwezig kunnen zijn. Dit geldt niet alleen voor gewasbeschermingsmiddelen, maar ook voor andere chemische stoffen waarmee we dagelijks in aanraking komen. Verder onderzoek is nodig om te begrijpen hoe deze combinaties onze gezondheid beïnvloeden. 
Er zijn reeds diverse maatregelen van kracht om de gezondheids- en milieurisico’s van gewasbeschermingsmiddelen te beperken. De toelating van deze middelen gebeurt volgens de strengste normen, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen zoals kinderen, zwangere vrouwen en ouderen. Daarnaast wordt via het reductieplan voor gewasbeschermingsmiddelen voortdurend gewerkt aan het verminderen van risico’s. 

Tips voor een gezond binnenklimaat 

Er zijn ook maatregelen die je zelf kan nemen om het binnenklimaat gezond te houden: 

  • Verlucht je huis minstens twee keer per dag gedurende een kwartier, ook in de winter. 
  • Gebruik eenvoudige schoonmaakmiddelen zoals Marseillezeep of zuiveringszout. Geef de voorkeur aan producten met het EU Ecolabel, die minder schadelijke stoffen bevatten. 
  • Stof af met een vochtige doek. Gebruik ontsmettende producten (zoals producten met het label ‘antivirus’ of ‘werkzaam tegen bacteriën’) enkel wanneer het nodig is. 
  • Vermijd luchtverfrissers of kamerparfums, want die kunnen schadelijke stoffen bevatten. Verlucht de ruimte bij onaangename geuren. 
  • Gebruik huishoudproducten correct, volg de instructies en doseer nauwkeurig. Zo beperk je ongewenste effecten zoals huid- of oogirritatie en allergieën. 

Meer info

Meer informatie over gewasbeschermingsmiddelen en hun gebruik is te vinden op Fytoweb.be.