Officiële presentatie van de herdenkingsmunt van 2 euro voor de promotie van het Internationaal Jaar van de Plantengezondheid

Op 5 maart 2020 werd in het Koninkljk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen de nieuwe herdenkingsmunt van 2 euro, geslagen ter ere van het Internationaal Jaar van de Plantengezondheid (IYPH 2020), officieel voorgesteld aan het publiek door de Koninklijke Munt van België en de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.

 

Het Internationaal Jaar van de Plantengezondheid

De Vergadering van de Verenigde Naties (VN) heeft 2020 uitgeroepen tot het « Internationaal Jaar van de Plantengezondheid (IYPH 2020) ».

Het doel is het brede publiek en de beleidsmakers bewust te maken van het belang van plantengezondheid, om de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling te bereiken en om de plantenbeschermingsdiensten op alle niveaus te versterken.

Meer informatie over het Internationaal Jaar van de Plantengezondheid vindt u in ons news van 15/07/19 (https://www.health.belgium.be/nl/news/2020-internationaal-jaar-van-de-plantengezondheid) en op de specifieke website van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO): http://www.fao.org/plant-health-2020/en/.

 

Waarom een herdenkingsmunt van 2 euro?

Met deze munt van 2 euro wil de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu het brede publiek informeren over en sensibiliseren voor het belang van de plantengezondheid. Deze munt zullen we immers effectief in handen krijgen want in de loop van het jaar 2020 zullen 600.000 exemplaren in omloop gebracht worden.

 

Pas als het brede publiek zich bewust wordt van de uitdagingen waarvoor de plantengezondheid staat, zal het bewust mee kunnen werken  aan preventieve maatregelen om de gezondheid van planten te beschermen, zoals geen fruit, groenten of planten meebrengen via bagage (https://www.health.belgium.be/nl/news/breng-geen-fruit-groenten-planten-mee-uw-bagage).

 

Officiële presentatie van de herdenkingsmunt van 2 euro

Op de officiële presentatie van de 2 euro munt volgden verschillende sprekers elkaar op die een belangrijke rol spelen in het kader van de plantengezondheid, op Belgisch, Europees en mondiaal niveau, voor een goed gevuld publiek van meer dan 80 mensen met uiteenlopende achtergronden: vertegenwoordigers van de sectoren die betrokken zijn bij de plantengezondheid (landbouw, tuinbouw, boomkwekerijen, …), onderzoekers, vertegenwoordigers van de Europese Commissie, van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA), van de FAO, van de Europese en Mediterrane Organisatie voor Plantenbescherming (EPPO), van andere lidstaten van de Europese Unie, van federale (FAVV, douane) en gewestelijke bevoegde overheden, numismatische verenigingen en het brede publiek (zie hieronder). 

 

Politieke toespraken

De Minister van Landbouw, dhr. Denis Ducarme, opende de presentatie en bracht in herinnering dat, volgens de ramingen van de FAO, jaarlijks 20 à 40% van de landbouwproductie op wereldschaal vernietigd wordt door schadelijke organismen, voor een kostprijs die geraamd wordt op een equivalent van 198 miljard euro. Onze planten worden door de stijging van de internationale handel en het aantal reizen en door de klimaatverandering meer en meer bedreigd door plagen en ziektes. De Minister benadrukte dat het absoluut noodzakelijk is om onze planten te blijven beschermen: zij voeden ons maar spelen ook een belangrijke rol in ons ecosysteem – we kennen de vitale rol die fotosynthese speelt – en vormen een volwaardige economische sector. In België beslaan bossen bijna een kwart van het grondgebied terwijl de landbouw goed is voor meer dan 1,3 miljoen hectare land en duizenden jobs. Om die reden worden op federaal niveau een reeks wetenschappelijke onderzoeksprojecten op dat vlak gefinancierd. Ook het FAVV speelt natuurlijk een sleutelrol op het vlak van controle.

 

Dhr. Harry Arijs, adjunct-diensthoofd van het Directoraat-generaal gezondheid van de Europese Commissie, benadrukte op zijn beurt dat gezonde planten essentieel zijn voor mensen, dieren en onze planeet in het algemeen, en ging vervolgens in op de nieuwe Europese verordening inzake plantengezondheid, waarvan het eerste jaar van toepassing samenloopt met het Internationaal Jaar van de Plantengezondheid. Die nieuwe verordening zal toelaten om de Europese Unie beter te beschermen tegen plagen en ziektes, door de insleep ervan  doeltreffender te bewaken, door haarden en besmettingen sneller op te sporen en deze efficiënter te bestrijden.

 

Dhr. Rodrigo De Lapuerta Montoya, Directeur van het Verbindingsbureau van de FAO bij de Europese Unie en België, gaf aan dat het, net zoals voor de menselijke gezondheid, veel goedkoper is om preventief planten tegen plagen en ziektes te beschermen dan om het hoofd te bieden aan ernstige gezondheidsurgenties wanneer die al opgedoken zijn. Plagen zijn immers soms niet uit te roeien eenmaal ze hun intrede gedaan hebben. Het beheer ervan vraagt tijd en kost veel geld. Preventie is dus een kritiek element om de landbouw, de bestaansmiddelen en de voedselveiligheid te beschermen.

 

Dhr. De Lapuerta Montoya wees er ook op dat « er nog veel gedaan moet worden om de plantengezondheid veilig te stellen op internationaal, nationaal en lokaal niveau. We moeten de nationale en regionale organisaties voor plantenbescherming versterken, we moeten instaan voor de veiligheid van het handelsverkeer en ons aansluiten bij de internationale normen voor fytosanitaire maatregelen, we moeten meer investeren in de ontwikkeling van de fytosanitaire capaciteiten, we moeten meer sensibilisatie en onderzoek doen en we moeten erover waken dat de burgers zich bewust zijn van de fytosanitaire risico's ». En precies om het publiek bewust te maken, speelt de nieuwe Belgische munt van 2 euro een belangrijke rol.

Wetenschappelijke presentatie

De aanwezigen konden daarna een presentatie bijwonen van dhr. Ralf Lopian, Voorzitter van het Internationaal Stuurcomité van het IYPH. Dhr. Lopian deed ons erbij stilstaan hoe de Aarde eruit zou zien zonder planten… en dus zonder mensen. Onze planten stuiten op bedreigingen waarop we een antwoord moeten bieden: nieuwe plagen die te wijten zijn aan de toename van het aantal reizen en van de internationale handel, een groeiende dreiging zowel inzake kwantiteit als inzake diversiteit. Ze komen binnen via nieuwe wegen, zoals verpakkingen van incidenteel besmet hout. De opwarming van de aarde speelt ook een rol, voornamelijk in het noordelijk halfrond waar de plagen in kwestie vroeger in de winter niet overleefden. Onze ecosystemen, onze bomen, onze planten zijn ook verzwakt, bijvoorbeeld door de luchtvervuiling, waardoor ze gevoeliger zijn voor aantasting dan gezonde planten. Dhr. Lopian vestigde ook onze aandacht op de impact van de plantengezondheid op onze sociale en culturele structuren. Zo zou bijvoorbeeld de bacterie Xylella fastidiosa, die ondermeer olijfbomen aantast, in bepaalde regio's rond de Middellandse Zee de productie van olijven kunnen vernietigen die al honderden jaren lang sterk verankerd is in het culturele erfgoed. Om maar te zeggen dat plantengezondheid belangrijk is en dat het nodig is om ze te beschermen!

 

Voorstelling van de munt

Het event eindigde, zoals dat hoort, met de voorstelling van de munt van de 2 euro munt als dusdanig door de Muntmeester van de Belgische Koninklijke Munt .

Op de voorzijde van de munt staat het officiële logo van het Internationaal Jaar. De bladeren staan voor gezonde planten als bron van de zuurstof die we inademen, van het voedsel dat we eten en van al het leven op aarde. Dat positieve beeld van de bladeren die beschermd zijn tegen schadelijke oganismen en ziektes, vormt een cirkel die de wereld voorstelt en benadrukt de manier waarop de gezondheid en bescherming van planten een globale uitdaging is. De eerste « 0 » van het jaar 2020 bestaat overigens uit 17 ringvlakken in reliëf, die de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de VN voorstellen. De plantengezondheid is een sleutelelement om hongersnood uit te roeien, armoede terug te dringen, landbouw en leefmilieu te beschermen en de economische ontwikkeling te stimuleren.

 

Dhr. Jingyuan Xia van het secretariaat van het Internationaal Verdrag voor de bescherming van planten (IPPC) heeft het Belgische initiatief dat gepromoot wordt door de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, erkend als een modelactiviteit die op nationaal niveau uitgevoerd kan worden om de plantengezondheid bij de verschillende stakeholders, met name het brede publiek, te beschermen. Het slaan van de herdenkingsmunt kon ook rekenen op bedankingen en felicitaties vanwege alle aanwezigen op de presentatie, en van verschillende afgevaardigden die ons na de presentatie een kort interview toestonden.

 

Het brede publiek

Het brede publiek werd op deze presentatie niet vergeten. De FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu stond er immers op om het brede publiek uit te nodigen op de presentatie en bood 2x2 toegangen aan via een wedstrijd op Facebook. De voorwaarde om deel te nemen, was simpel: je moest gewoon vertellen waarom je geïnteresseerd bent in de gezondheid van planten of een anekdote daaromtrent aanhalen.

Zo konden een jonge onderzoeker rond plantengezondheid die zich maximaal inzet om het publiek te sensibiliseren en een plantenliefhebster die een besmette rozenstruik gekocht had, de presentatie bijwonen in het gezelschap van een persoon naar keuze en ontvingen zij de Proof-versie van de herdenkingsmunt.

Foto's en video's

Een fotoalbum van het event vindt u op het volgende adres: https://www.flickr.com/gp/187456967@N05/67mE0V

De volledige presentatie is beschikbaar via deze link: https://www.youtube.com/watch?v=N2AIwEwK5z4&feature=youtu.be.

De beste momenten van de presentatie en de interviews van verschillende gasten zijn te ontdekken via deze link: https://www.youtube.com/playlist?list=PLcbrCvp-KaAjpOGEdf7Azqp4qw5BJxhSf