De gevolgen van de klimaatverandering hebben een steeds grotere impact op ons dagelijks leven. De gezondheidssector draagt hieraan bij en vertegenwoordigt ongeveer 5% van de broeikasgasuitstoot van België. Daarenboven wordt verwacht dat de emissies van de sector met nog eens 61% groeien tegen 2050. Dit zette ons land ertoe aan om te streven naar een klimaatneutrale gezondheidssector tegen 2050. Een nieuwe studie heeft de uitstoot van de gezondheidssector meer gedetailleerd onderzocht en geeft aan hoe onze inspanningen naar klimaatneutraliteit kunnen worden versneld.

Operation zero: huidig uitstootniveau en een roadmap

De emissies van de gezondheidssector kunnen als een noodzakelijke kost voor een cruciale dienst worden beschouwd, toch kunnen we de uitstoot verminderen. Om dit zo snel en efficiënt mogelijk aan te pakken, moeten we exact weten welke emissiebronnen aan te pakken. Een nieuw rapport, ‘operation zero’, is de eerste studie over de broeikasgasuitstoot van de gehele Belgische gezondheidssector. De studie bestaat uit drie documenten:

  • Een overzicht van de huidige uitstoot van de gezondheidssector, opgedeeld in categorieën als transport, energieconsumptie, de toeleveringsketen etc.
  • Een roadmap die de evolutie van de uitstoot in de komende jaren beschouwt en (beleids)acties voorstelt die de uitstoot kunnen verminderen (met een technische bijlage, waar de assumpties en beperkingen van het onderzoek meer in detail worden besproken)
  • Een implementatieframework met aanbevelingen betreffende governance, voortgangsmonitoring en mogelijke actiedomeinein

Sectoruitstoot in cijfers

In de belangrijkste resultaten van de studie zien we dat directe emissies goed zijn voor 11% van de sectoruitstoot. 3% wordt veroorzaakt door energieconsumptie. De overblijvende 86% komt van externe factoren, waaronder aangekochte goederen en diensten, transport, catering en andere. Binnen die externe factoren, veroorzaken farmaceutische producten 31% van de totale uitstoot. Als we gaan kijken naar de types zorgverleners, zien we dat ziekenhuizen goed zijn voor 55% van de gezondheidssectoruitstoot.

Wat kan er gedaan worden aan de uitstoot van de sector?

Op dit moment vormen de gezondheidssectoremissies 5% van alle broeikasgasuitstoot van België. Resultaten uit andere landen tonen een gelijkaardig cijfer alsook een gelijkaardige onderverdeling in types uitstoot (directe vs. Indirecte emissies). De acties die in dit rapport worden voorgesteld, zouden de sectoremissies met 73% kunnen verminderen. Dit cijfer blijft echter een ruwe schatting, maar de voorgestelde acties kunnen de uitstoot aanzienlijk gaan verminderen. De acties omvatten hernieuwbare energie, ‘zero emissions’ gebouwen, duurzaam afvalbeheer, het creëren van duurzamere toeleveringsketen en de verbetering van de efficiëntie van ons gezondheidssysteem.

Adviserende partners

De Publicatie van ‘Operation Zero’ is onderdeel van het Nationaal Actieplan Leefmilieu-Gezondheid (NEHAP). Het NEHAP is een samenwerking van de leefmilieu-en gezondheidsadministraties op federaal, regionaal en gemeenschappelijk niveau.

In deze studie werkte het NEHAP samen met de internationale ngo Health Care without Harm Europe en het adviesbureau Arup. Healthcare Without Harm (HCWH) Europe is de Europese afdeling van een mondiale not-for-profit ngo die werkt aan een duurzame gezondheidssector in Europa. Door de grootte van de studie, werd HCWH Europe ondersteund door Arup voor de verwerking van data, de berekening van uitstootniveaus en de opmaak van de rapporten. Arup is een mondiale consultant voor duurzame ontwikkeling.

Meer informatie

De publicatie van dit rapport markeert het begin van een proces om op nationaal niveau de broeikasgasuitstoot van ons gezondheidssysteem te verminderen. Indien u meer wilt weten over de studie, de werkwijze en de beperkingen ervan, vindt u hier opnieuw de link naar de rapporten. Bent u betrokken in de gezondheidssector in gelijk welke capaciteit en u wenst bij te dragen aan dit proces, gelieve dan dit formulier in te vullen.