Op 19 juli 2019 hebben inspecteurs van de federale overheid, bijgestaan door de politie, een belangrijke inbeslagname gedaan op de grote Vlooienmarkt en Antiekbeurs van Ciney die elk jaar meer dan 500 standhouders trekt uit heel Europa. Voor de actie werden zo'n 30 inspecteurs, controleurs, politieagenten en experten gemobiliseerd, onder wie inspecteurs van het directoraat Leefmilieu van de FOD Volksgezondheid en inspecteurs van de FOD Economie die toezicht houden op de markt van de kunstwerken.

De inspecteurs van de FOD Volksgezondheid hebben aan die grote controleactie deelgenomen om de herkomst en wettelijkheid na te gaan van de stukken die gemaakt zijn op basis van bedreigde soorten en die de antiquairs en andere standhouders aanboden. Vijf CITES-inspecteurs gingen ter plaatse controleren of de te koop aangeboden stukken in overeenstemming waren met de verplichtingen van het CITES-verdrag over de handel in bedreigde soorten. Die controles werden hoofdzakelijk uitgevoerd in het kader van het uitpakken van de koopwaar op het moment van het uitladen van de vrachtwagens.  

Foto van de inspecteurs in actie (zie hieronder)

Aan het einde van de dag had de federale milieu-inspectie het volgende in beslag genomen:

  • Bijna 100 stukken olifantenivoor voor een totaalgewicht van iets minder dan 25 kg
  • 1 apenskelet en 2 apenschedels
  • 5 tassen in krokodillenleer en 1 pythonhuid
  • 1 opgezette zeeschildpad en 1 stuk koraalrif
  • 1 jas van ocelotvacht
  • 1 luipaardvel
  • 1 leeuwenhoofd
  • 1 hoofd van een zwarte beer

Al die voorwerpen werden in beslag genomen of vrijwillig achtergelaten door hun eigenaars die niet beschikten over documenten die de legaliteit ervan aantoonden. Sommige van die stukken kunnen echter nog worden geregulariseerd. Als de eigenaars de legale oorsprong van de in beslag genomen voorwerpen niet kunnen aantonen binnen de opgelegde termijn, kunnen ze administratief of gerechtelijk vervolgd worden. Ze lopen het risico op een boete (die kan oplopen tot 400.000 euro) of zelfs een gevangenisstraf (van 6 maanden tot 5 jaar) als het parket beslist om vervolging in te stellen.

De inspectiedienst die instaat voor CITES herinnert eraan dat om bewerkte stukken op basis van bedreigde soorten te kunnen verhandelen er altijd documenten vereist zijn die de legale oorsprong van de voorwerpen kunnen aantonen zelfs als dit oude voorwerpen zijn. Die documenten verschillen naargelang de aard van het voorwerp en het dier waarvan het afkomstig is. Lees voor meer informatie, de omzendbrief over de verkoop van antieke stukken die afkomstig zijn van beschermde dier- of plantensoorten of neem contact op met de dienst CITES (cites@milieu.belgie.be).

Het CITES-verdrag (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) reglementeert sinds 1975 de internationale handel in bedreigde dier- en plantensoorten. 183 landen hebben dit akkoord ondertekend, inclusief alle lidstaten van de Europese Unie (waaronder België sinds 1984). Ongeveer 5.800 diersoorten en 30.000 plantensoorten zijn beschermd door het verdrag. Voor meer info over het CITES-verdrag zie: www.citesinbelgie.be.   

Het toezicht op de handel in bedreigde soorten draagt bij tot het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen (SDG's) 12 (verantwoorde consumptie en productie), 14 (leven in het water) en 15 (leven op het land).