Oceaanverzuring

Het probleem

Koolstofdioxide (CO2) kan beperkt oplossen in water waardoor oceanen CO2 opnemen uit de atmosfeer. Door het stijgen van de concentratie van CO2 in de atmosfeer, stijgt ook de concentratie van CO2 in de oceanen. Een kwart van de CO2 die uitgestoten wordt in de atmosfeer (door het verbranden van fossiele brandstoffen) wordt opgenomen door de oceanen. Ze zijn dus een belangrijke buffer in onze strijd tegen klimaatopwarming. Maar iedere buffer kent zijn grenzen en ook hier stelt de mensheid het marien milieu op de proef. Wanneer een oceaan CO2 opneemt, reageert het met zeewater om koolzuur (H2Co3) te vormen. Dit koolzuur valt op natuurlijke wijze uit elkaar in bicarbonaat en carbonaatmoleculen. Dit chemisch proces, waarbij er H+ ionen vrijkomen, verzuurt het zeewater.


Bron NOAA 

De verzuring, of verhoging van de concentratie CO2 in de oceanen, bemoeilijkt de aanmaak van calciumcarbonaat (CaCO3) door organismen. Deze stof is het voornaamste bestandsdeel van de schelpen van schelpdieren, maar is ook van belang voor bv. kiezelwieren, koralen, en zeesterren. Zij bouwen hun skelet op met dit materiaal. Een gebrek aan calciumcarbonaat zorgt voor een brozer skelet en dat resulteert dan weer in verlaagde overlevingskansen. De zure oceaan lost als het ware de kalkskeletten op. Omdat kiezelwieren de basis vormen van de voedselpiramide op zee, bestaat het gevaar dat oceaanverzuring grote gevolgen kan hebben voor de voedselbevoorrading van de mens. Sinds de 18de eeuw is de pH van het zeewater al met 0,11 gedaald. Dit klinkt misschien weinig, maar dit gaat over een verhoging van de zuurtegraad met meer dan 25%. De geschatte daling van 0.3 of 0.4 pH tegen 2100 kan dus een desastreuse uitkomst hebben voor het marien milieu.

Wat doet de overheid?

België heeft een actief klimaatbeleid wat betreft de CO2-problematiek. Het specifieke probleem van de verzuring wordt internationaal aangepakt binnen verschillende internationale fora zoals het Verdrag van Londen en het Biodiversiteitsverdrag. De dienst Marien Milieu zorgt ervoor dat Belgische standpunten binnen deze verschillende fora op elkaar afgestemd worden. Zo is er steevast een vertegenwoordiger van de dienst Marien Milieu aanwezig op de jaarlijkse grote klimaatvergaderingen (de klimaat-COP’s) om de belangen van de oceanen in de picture te zetten.

Wat kan jij doen?

Oceaanverzuring is een gevolg van de uitstoot van CO2 . Daarom zijn klimaatacties een goede manier om de verzuring van de oceanen een halt toe te roepen. Je CO2 -uitstoot beperken kan op verschillende manieren. Als individu gaat het vooral over hoe we eten, ons verplaatsen, hoe we wonen en wat we kopen. In regel is het altijd efficiënter om een activiteit te vermijden. Het is bijvoorbeeld beter om je huis goed te isoleren dan om te verwarmen via een warmtepomp, net zoals van thuis te werken beter is dan met de elektrische wagen naar het werk rijden.

Uitgebreidere tips vind je op klimaat.be.