Van 16 augustus 2023 tot en met 15 oktober 2023 heeft de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu een openbare raadpleging gehouden over het derde Nationaal Actieplan Leefmilieu-Gezondheid. 
 
In België werd het samenwerkingsakkoord dat de wettelijke basis vormt voor het NEHAP goedgekeurd op 10 december 2003. Het akkoord voorzag een kader voor de samenwerking tussen de federale overheid, de gemeenschappen en de gewesten op de beleidsdomeinen leefmilieu en gezondheid. Het NEHAP is een bijzonder relevant instrument, dat coördinatie en coherentie mogelijk maakt, niet alleen tussen milieu en gezondheid, maar ook tussen de verschillende overheidsniveaus.

Sinds 2003 zijn er twee nationale actieplannen geïmplementeerd. NEHAP3 is de derde editie en zal tussen 2023 en 2029 worden uitgevoerd. Het zal zich focussen op 2 prioritaire thema's, namelijk enerzijds veerkracht, adaptie en strijd tegen de klimaatverandering en anderzijds de vermindering van de schadelijke effecten van chemische stoffen op de volksgezondheid en het milieu. Het breidt daarmee de actiegebieden van de vorige plannen uit terwijl het ook nieuwe interventiegebieden opneemt die inspelen op de actuele, urgente maatschappelijke uitdagingen. In totaal bestaat het NEHAP uit 8 afzonderlijke actiedomeinen, waarbij de wisselwerking tussen leefmilieu en gezondheid centraal staat.
 
Resultaten van de openbare raadpleging (verklaring)
 
Dit is de verklaring zoals bedoeld in de wet van 13/02/2006 over de inspraak van het publiek op het gebied van leefmilieu.
 
De openbare raadpleging werd bekendgemaakt via een aankondiging in het Belgisch Staatsblad van 1 augustus 2023 (numac 2023043253). De aankondiging werd ook gepubliceerd op de federale portaalsite www.belgium.be, de nationale website www.aarhus.be en de website van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu www.consult-leefmilieu.be.
 
De openbare raadpleging duurde 60 dagen (van 16/08/2023 tot 15/10/2023). De opmerkingen konden schriftelijk worden ingediend (e-mail of post).
 
In totaal ontvingen we 214 opmerkingen van 22 privépersonen en 11 instellingen (waarvan 7 overheidsinstellingen, 3 onafhankelijke verenigingen en 1 mutualiteit).
 
Na afloop van de raadpleging hebben we de opmerkingen en voorstellen bestudeerd. We hebben tekstuele verbeteringen aangebracht om het plan nauwkeuriger te maken. Inhoudelijke opmerkingen hebben we overgenomen voor zover we ze als relevant beschouwden.
 
De belangrijkste opmerkingen gingen over:

  • De moeilijkheid om het NEHAP, haar activiteiten en bevoegdheden te begrijpen
  • Het belang van synergie en coördinatie met andere actoren om dubbel werk te vermijden
  • De noodzaak om ambitieus te zijn en niet enkel de status quo op te meten maar ook over te gaan tot actie

Wat betreft de laatste opmerking is het zo dat bij de meeste van onze projecten ‘het overgaan tot actie’ een exclusieve bevoegdheid is van de regio’s. Een van de bestaansredenen van het NEHAP is immers om voor samenhang en coördinatie tussen de verschillende bevoegdheidsniveaus te zorgen. Meer informatie is hierover ter beschikking in de analyse van de resultaten.
 
Op basis van al deze opmerkingen, werd het NEHAP3 aangepast en gefinaliseerd. We hebben specifiek de volgende aanpassingen aangebracht:
 
Verbetering van de duidelijkheid:

  • Herzieningen en verduidelijkingen in de tekst van het NEHAP3
  • Regelmatige update van de website van het NEHAP, waaronder een publicatie met een samenvatting van het plan die de belangrijkste elementen en maatregelen van elke actiefiche zal hernemen.

Synergieën en coördinatie:

  • Inclusie van het Centrum voor de Beoordeling van Klimaat- en Milieurisico’s (CERAC), het Nationaal Ciriscentrum (NCCN) en het Directoraat-Generaal Paraatheid en Respons bij Volksgezondheidscrises in de werkgroep ‘adaptatie aan de effecten van de klimaatverandering op de gezondheid in België’. Daarnaast werkt de werkgroep eveneens samen met de werkgroep 'ozon en hitte'.
  • Het opstellen van een overzicht met bestaande initiatieven rond medische milieukunde (fiche ‘opleiding gezondheidsprofessionelen’)

Een analyse van de resultaten (zie ook de website van NEHAP) geeft een overzicht van alle ontvangen opmerkingen en onze antwoorden hierop. Deze geeft dus weer hoe we hiermee rekening hebben gehouden en het NEHAP3 hebben aangepast.
 
Definitieve versie van het plan
 
De Gemengde Interministeriële Conferentie Leefmilieu-Gezondheid (GICLG) heeft het actieplan op 8 januari 2024 goedgekeurd.
 
Voor meer informatie, zie de website van het NEHAP