Waarom is deze wet een stap voorwaarts in het federale Belgische recht?
De wet biedt drie duidelijke voordelen: een globale beoordeling van de gevolgen, de integratie van milieuoverwegingen vanaf de uitwerking van het plan of programma en de raadpleging van het publiek.
Een globale beoordeling van de gevolgen
De plannen en programma’s vormen een geheel van planningsmaatregelen waaronder concrete projecten vallen. De eventuele impact op het milieu wordt in zijn geheel onderzocht. Hierdoor kan men verschillende alternatieven uitwerken en krijgt men een zo volledig mogelijk beeld van de impact. Dit is niet het geval wanneer men de impact project per project bestudeert. Het feit dat de zorg om het milieu onmiddellijk geïntegreerd wordt in de strategische fase van een plan betekent dat men dit aspect als een centraal element beschouwt, dat onlosmakelijk verbonden is met de uitvoering ervan. Die zorg wordt dan niet meer gezien als onbelangrijk of als bijkomend aspect van een plan.
De integratie van milieuoverwegingen vanaf de uitwerking van het plan of programma
Milieuoverwegingen worden in beschouwing genomen vanaf de strategische uitwerking die de verschillende projecten met elkaar verbindt, voordat ze elk afzonderlijk worden bestudeerd. Door op tijd tussen te komen in de realisatie van een plan of een programma kan men echt rekening houden met de conclusies van het milieueffectenrapport en kan men het project aanpassen indien nodig. Vanaf de eerste fasen zal men het milieu zo goed mogelijk proberen te beschermen door het milieueffectenrapport in praktijk te brengen. In het kader van de uitbouw van een spoorwegnet kan men zich bijvoorbeeld voorstellen dat er bij het bestuderen van de verschillende spoorlijnen rekening wordt gehouden met de geluidsoverlast en de impact op de fauna en flora. Deze parameters zullen een invloed hebben op de keuze van de trajecten voordat er zelfs wordt nagedacht over de eerste renovatie van een station of de aanleg van de eerste sporen.
Raadpleging van het publiek
Het publiek zal het milieueffectenrapport en het ontwerpplan of -programma kunnen inkijken en zijn mening daarover kunnen formuleren.