In het Belgische deel van de Noordzee zijn zowel federale als Vlaamse instanties actief. Denk bijvoorbeeld aan de federale politie of de douane die controles uitvoeren op zee, aan de Civiele Bescherming die tussenkomt bij het terugdringen van olievervuiling in geval van rampen of aan de militaire activiteiten die op zee worden gebruikt. Ook Vlaamse instanties zijn er actief, zoals de visserijcontroleurs, de scheepvaartbegeleiding en de beloodsing van de schepen.

Er is dus nood om de aanwezigheid op zee van al deze instanties waar mogelijk optimaal te coördineren. Daartoe werd in 2005 een samenwerkingsakkoord tussen de federale overheid en het Vlaams Gewest afgesloten voor de oprichting van een “Structuur Kustwacht”.

De Structuur Kustwacht regelt het overleg tussen de verschillende autoriteiten met bevoegdheid op zee. Het vormt een referentiekader voor de ontwikkeling van operationele samenwerkingen en partnerschappen tussen deze autoriteiten met als doel efficiënter op zee te kunnen interveniëren.

Het DG Leefmilieu en de Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee en het Schelde-estuarium (BMM) vertegenwoordigen de milieubelangen binnen de Structuur Kustwacht. De meest relevante milieupunten die in het kader van de Structuur Kustwacht besproken worden, zijn:

- noodplanning om het hoofd te kunnen bieden in geval van een groot scheepsongeval,
- paraatheid en inzet van het pollutiebestrijdingsmateriaal beheerd door het DG Leefmilieu,
- interacties tussen windmolenparken en andere activiteiten op zee,
- milieutoezicht en
- milieucontrole.