Veel soorten verontreiniging

Verontreiniging van het mariene milieu komt in verschillende vormen voor, zoals:

• Olieverontreiniging;
• chemische stoffen;
• zwerfafval, vooral plastic.

Meer dan 80% van deze verontreiniging op zee is afkomstig van op het land.

Olieverontreiniging

olievervuilng - DMM-SMM
Olievervuiling-DMM-SMM

Olieverontreiniging op zee kan het gevolg zijn van een ongeluk, maar ook van het bewust lozen van olie op zee. Deze vormen van verontreiniging zijn sinds een aantal decennia gevoelig verminderd, vooral als gevolg van een doorgedreven toezicht en handhaving. Naast algemene vervuiling van het mariene milieu zijn vissen en vogels de grootste slachtoffers van olieverontreiniging.

Chemische verontreiniging

Chemische stoffen worden als verontreinigend beschouwd wanneer ze toxisch (giftig), persistent (moeilijk afbreekbaar) en/of bioaccumuleerbaar (zich ophopen in mens en dier) zijn. Ze kunnen ook een kankerverwekkende of hormoonverstorende uitwerking hebben. Deze stoffen – afkomstig uit de landbouw, industrie en huishoudens – hebben een negatieve invloed op de waterkwaliteit en kunnen zo in de voedselketen terechtkomen.

Zwerfafval

Litter-DMM-SMM
Zwerfafval - DMM-SMM

Zwerfafval treft men aan op zee en op het strand. Meestal gaat het om plastic, maar soms vindt men ook papier en karton, rubber, hout, metaal en glas terug. Het is hoofdzakelijk afkomstig van het land.

Zwerfafval – zeker plastic afval – is een belangrijke verontreiniging. Vooral micro-plastics zijn nefast omdat ze ook in de voedselketen kunnen terechtkomen.

Zwerfafval kan een negatief effect hebben op het toerisme (bijvoorbeeld stranden vol afval), maar ook op het mariene ecosysteem en de biodiversiteit. Niet alleen komen micro-plastics in de voedselketen terecht, maar regelmatig verstrikken vissen, vogels, zeeschildpadden of zeezoogdieren in achtergelaten netten of sterven ze na het eten van zwerfafval dat ze voor voedsel aanzagen.

Aanpak

De federale overheid bindt de strijd aan met marien zwerfvuil aan de hand van het Actieplan Marien Zwerfvuil. Het actieplan heeft een brede reikwijdte en richt zich op het voorkomen van macro- en microzwerfvuil, zowel van bronnen op land als bronnen in zee. Het bevat zowel maatregelen voor preventie van marien zwerfvuil aan de bron, als maatregelen voor opkuis en schoonmaak van de zee en voor controle op naleving van de wetgeving. Er wordt bovendien sterk ingezet op samenwerking, waarbij alle betrokken partners, nationaal en internationaal, overheid en industrie, worden uitgenodigd om hun verantwoordelijkheid op te nemen. Dit actieplan schrijft zich onmiddellijk in de realisatie van de VN-doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling in, en beantwoordt aan de federale acties voor de ontwikkeling van een circulaire economie.

Het OSPAR-Verdrag is een belangrijk samenwerkingsverband van landen die grenzen aan de Noordoost-Atlantische Oceaan om de verontreiniging van het mariene milieu in kaart te brengen en deze problematiek aan te pakken. Twee belangrijke beleidsinstrumenten om de verontreiniging van het mariene milieu te verminderen, zijn de Kaderrichtlijn Mariene Strategie en de Kaderrichtlijn Water.

Fishing for Litter” is een aanbeveling van OSPAR om opgevist afval door de vissers aan land te laten brengen en te monitoren welk soort afval op zee opgevist wordt. Het project werd ontwikkeld door KIMO (http://www.fishingforlitter.org.uk/kimo-uk)  (Local Authorities International Environmental Organisation) een associatie van lokale kustautoriteiten met als doel de vervuiling in de noordelijke zeeën te bestrijden.  De dienst Marien Milieu ondersteunt VVC Equipment (http://www.vvcequipment.be/)   waardoor Vlaamse vissers aan het “Fishing for Litter”-initiatief kunnen deelnemen.

Meer info

http://ec.europa.eu/environment/water/marine/pollution.htm