Europese lijst van aroma’s en uitgangsmaterialen die moeten worden geëvalueerd en goedgekeurd

Verordening 1334/2008 bepaalt welke aroma’s en uitgangsmaterialen een evaluatie en goedkeuring nodig hebben voor ze als zodanig in Europa in de handel mogen worden gebracht en in of op levensmiddelen mogen worden gebruikt. Deze aroma’s en uitgangsmaterialen zijn opgenomen in een Europese lijst van voor gebruik in en op levensmiddelen goedgekeurde aroma’s en uitgangsmaterialen. In oktober 2012 werd het eerste deel van deze Europese lijst, namelijk de lijst met aromastoffen, gepubliceerd in Uitvoeringsverordening (EU) nr. 872/2012 tot vaststelling van de lijst van aromastoffen. Deze lijst werd nadien nog aangepast door een aantal verordeningen die bepaalde aromastoffen toevoegen of schrappen van de lijst. U vindt het geheel in een geconsolideerde versie van verordening 1334/2008, waarin de oorspronkelijke verordening aangepast werd aan (bijna) alle wijzigingen. Voor de andere goed te keuren categorieën van aroma’s en de goed te keuren uitgangsmaterialen werd een overgangsperiode van 4 jaar vastgelegd in Verordening (EU) nr. 873/2012 betreffende overgangsmaatregelen inzake de EU-lijst van aroma’s en uitgangsmaterialen.  Meer informatie over de goed te keuren aroma’s en de goedkeuringsprocedure kunt u hier  vinden. De toegelaten primaire producten voor rookaroma’s zijn te vinden in een afzonderlijk gepubliceerde lijst (zie verder).

Niet alle aroma’s en uitgangsmaterialen hebben een evaluatie en goedkeuring nodig en de Europese lijst is dus geen uitsluitend positieve lijst voor alle aroma’s zoals in de additievenwetgeving. De aroma’s en uitgangsmaterialen die geen evaluatie en goedkeuring nodig hebben, zijn dus toegelaten indien ze voldoen aan de algemene eisen in verordening 1334/2008 (definitie, algemene gebruiksvoorwaarden, ...) en zijn niet terug te vinden op de Europese lijst. Voor de categorieën van aroma’s en uitgangsmaterialen die een evaluatie en goedkeuring nodig hebben, is de lijst wel een positieve lijst met uitsluiting van andere producten uit deze categorieën.  

 

Rookaroma's

Een rookaroma is een product, verkregen door fractionering en zuivering van gecondenseerde rook, waardoor primaire rookcondensaten, primaire teerfracties en/of afgeleide rookaroma’s worden verkregen (Europese Verordening nr. 1334/2008). Primaire rookcondensaten en primaire teerfracties zijn de primaire producten, hun aantal is beperkt. Aan voeding worden echter vaker afgeleide rookaroma’s toegevoegd. Dit zijn uit primaire producten bereide aroma's.

De Europese Verordening nr. 2065/2003/EG van 10 november 2003 inzake in of op levensmiddelen gebruikte of te gebruiken rookaroma's  voorziet een beoordelingsprocedure  voor primaire producten van rookaroma’s. Alvorens een nieuw primair product in de handel wordt gebracht, moet er namelijk een vergunning toegekend worden. De toegelaten primaire producten en hun gebruiksvoorwaarden worden dan opgenomen in een afzonderlijke positieve lijst met uitsluiting van alle andere stoffen. Uitvoeringsverordening (EU) nr. 1321/2013 verleende een toelating aan tien primaire rookaromaproducten voor een periode van tien jaar, die op 1 januari 2024 afliep. 

Voor acht (SF-001, SF-002, SF-003, SF-004, SF-005, SF-006, SF-008 and SF-009) van de tien toegelaten primaire rookaromaproducten hebben de vergunningshouders gevraagd om hun toelating met 10 jaar te vernieuwen. Hiervoor werd een wetenschappelijk dossier ingediend dat door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (de EFSA) geëvalueerd werd. Op basis van het beschikbare wetenschappelijke bewijs kon de EFSA voor geen van de acht rookraroma’s bezorgdheid over genotoxiciteit uitsluiten. (Genotoxiciteit is het vermogen van een chemische stof om het genetisch materiaal van cellen te beschadigen. Veranderingen of mutaties in de genetische informatie binnen een cel kunnen het risico op het ontwikkelen van aandoeningen zoals kanker en erfelijke ziekten verhogen. Voor dit type toxiciteit is het niet mogelijk om een veilig niveau vast te stellen.) Op basis van dit EFSA advies werd beslist om de vergunning van deze acht primaire rookaromaproducten niet te verlengen en dus van de toegelaten lijst te schrappen (via verordening (EU) 2024/2067 ). Wel werd beslist om overgangsmaatregelen te voorzien (via diezelfde verordening):

  1. Voor producten waar het rookaroma typisch een traditioneel rookproces vervangt: categorie vlees (categorie 8), vis (meer specifiek verwerkte vis en visserijproducten, inclusief schaal- en weekdieren en viskuit, categorieën 9.2 en 9.3) en kaas en kaasproducten (categorie 1.7) is een overgangsperiode voorzien tot 1 juli 2029. Indien operatoren willen overgaan naar een traditioneel rookproces ter vervanging van de rookaroma’s zijn immers tijdrovende wijzigingen nodig (bv in de productie-infrastructuur, toelatingen voor uitstoot rook,…). Deze producten kunnen in de handel gebracht worden tot 1 juli 2029 en dan in de handel blijven tot einde houdbaarheid. Het gebruik van de rookaroma’s dient tijdens de overgangsperiode steeds te voldoen aan de voorwaarden van de unielijst van voor de schrapping (wat betreft de maximale gehalten en toegelaten levensmiddelencategorieën).
  2. Voor andere levensmiddelencategorieën is een overgangsperiode voorzien tot 1 juli 2026. Deze producten kunnen in de handel gebracht worden tot 1 juli 2026 en dan in de handel blijven tot einde houdbaarheid. Opnieuw dient het gebruik tijdens de overgangsperiode te voldoen aan de voorwaarden van de unielijst van voor de schrapping (wat betreft de maximale gehalten en toegelaten levensmiddelencategorieën). 
  3. De acht primaire rookaromaproducten en preparaten die één of meer van de acht primaire rookaromaproducten bevatten, mogen tot maximaal 1 juli 2029 in de handel gebracht worden. Het gebruik ervan dient te voldoen aan de bovengenoemde overgangsperioden. Preparaten zijn bijvoorbeeld mengsels van rookaroma’s al dan niet met andere ingrediënten, additieven, enzymen of dragers, ze zijn niet bedoeld om als zodanig geconsumeerd te worden.

De vergunning van de twee primaire rookaromaproducten waarvoor geen aanvraag ingediend werd voor hernieuwing van de toelating (SF-007 en SF-010) verviel op 31 december 2023. Deze primaire rookaromaproducten werden van de unielijst geschrapt via verordening 2024/2067. Producten die één van deze twee primaire rookaroma’s bevatten mogen bijgevolg niet meer op de markt gebracht worden sinds 1 januari 2024. Levensmiddelen die SF-007 of SF-010 bevatten en voor 1 januari 2024 in de handel zijn gebracht, mogen tot hun datum van minimale houdbaarheid of hun uiterste gebruiksdatum in de handel blijven.

 

Koninklijk Besluit van 24 januari 1990 betreffende aroma’s voor gebruik in voedingsmiddelen

Dit Koninklijk Besluit was een omzetting van de Europese richtlijn 88/388/EEG die werd ingetrokken door de verordening 1334/2008 en dus grotendeels werd opgeheven. Het bevat echter nog juridische bepalingen.
Koninklijk Besluit van 24 januari 1990 betreffende aroma’s voor gebruik in voedingsmiddelen, gewijzigd door het KB van 9 mei 2012.

Interessante links

 

Onze andere pagina’s

Contactgegevens