Van 1 januari tot 30 april 2021 hebben de inspecteurs van de FOD Volksgezondheid controles uitgevoerd op ontsmettingsmiddelen en alcoholgels die verkocht en/of aangeboden worden aan de ingang van winkels. Bijna 60% van de gecontroleerde ontsmettingsmiddelen was niet conform. De belangrijkste inbreuk is het ontbreken van een toelatingsaanvraag voor de verkoop en het gebruik in België. In mindere mate hadden de inbreuken betrekking op de etikettering: informatie in onbekende talen, weinig of geen informatie over de samenstelling en het alcoholpercentage, ... 

Biociden, essentieel middel in de strijd tegen COVID-19
Door de pandemie is de vraag naar ontsmettingsmiddelen en alcoholgels fors toegenomen. Sommige ontsmettingsmiddelen, schoonmaakproducten en alcoholgels die meer dan 60% alcohol bevatten en geen therapeutische indicatie hebben, zijn biociden en zijn dus onderworpen aan specifieke regels.

Alle biociden die op de Belgische markt gebracht worden, moeten door de FOD Volksgezondheid worden goedgekeurd. De FOD evalueert met name de samenstelling van het product, controleert of het etiket de nodige aanbevelingen voor een veilig gebruik vermeldt, brengt het Antigifcentrum op de hoogte en registreert het in de lijst van toegelaten biociden. De FOD controleert zo hun doeltreffendheid en beperkt de mogelijke impact ervan op de gezondheid en het milieu.
 
Volgens de aanbeveling van de WHO moeten alcoholgels producten minstens 70% alcohol bevatten om doeltreffend te zijn. Om risico's te voorkomen moeten de voorwaarden voor gebruik op het etiket strikt gerespecteerd worden. 
 
Voortzetting van de controleacties op grote schaal
Dat is ook de reden waarom de inspecteurs van de FOD Volksgezondheid sinds het begin van de Covid-19-crisis hun inspanningen richten op de controles vandeze biociden. Tijdens de eerste vier maanden van 2021 hebben ze 231 vestigingen gecontroleerd, waarvan 144 bedrijven, 63 winkels in een winkelcomplex en 24 online shoppingsites. De controles waren gericht op de producten die ter beschikking worden gesteld voor de mensen aan de ingang van winkels en/of van het personeel. Ze waren ook op de kleinhandelaars gericht die deze producten verkopen (doe-het-zelfzaak, apotheek, supermarkt enz.), de verdelers en de fabrikanten. De inspecteurs hebben de toelating voor de verkoop van de producten in België gecontroleerd, hun etikettering en of het gebruik ervan in overeenstemming was met de regelgeving (cf. illustraties 1, 2 en 3).

 Illustratie 1: inspecteur van de cel biociden die de samenstelling van het product evalueert.

 Van de 207 vestigingen die ter plekke gecontroleerd zijn, waren er 123 in overtreding. Van de 24 online winkels waren er 16 in overtreding. Het is vooral de toelating die vaak ontbreekt. Enkele etiketten waren ook niet conform. 8 bedrijven hebben zich onmiddellijk geregulariseerd. 71 bedrijven hebben een waarschuwing gekregen met een termijn om aan de eisen te voldoen. In totaal werden er 44 PV's van overtreding opgemaakt voor al deze onregelmatigheden.

Illustratie 2: gel die voldoet aan de regelgeving, wat betreft samenstelling, toelating voor verkoop en etikettering

Illustratie 3 : gel die niet conform is, want de voorzijde van het etiket is enkel in het Engels opgesteld, wat erop kan wijzen dat het product geen nationale toelating heeft gekregen.

De vastgestelde overtredingen zijn dezelfde als degene die in de periode van 1/7/2020 tot 31/12/2020 geregistreerd werden. Daarom hebben de experten van de cel biociden van het DG Leefmilieu van de FOD Volksgezondheid verschillende ontmoetingen georganiseerd met de beroepsfederaties om de producenten en verdelers op de hoogte te brengen.